“Dam üstünde saksağan vur beline kazmayı” deyimi “Konuyla uzaktan yakından ilgisi olmayan yersiz, saçma söz” anlamına geliyor. Deyimin internette bir de öyküsü var:
“Boğa Dağları’nın güney tarafı ılıktır. Kış şiddetli olmaz. Saksağan adı verilen bir çeşit karga, kışın oralarda barınır. Bazı hastalıklı inekler, danalar, keçiler sürüyle birlikte gidemediklerinden, evin önündeki ayak damının üzerinde pineklerler. Oralarda bulunan bir çeşit sinek gelir, bu hayvanların sırtına yapışır; bir delik açarak yumurtlar. İlk yaza doğru bu deliklerden birçok sinek çıkarak uçuşur. Çok zayıf ve dermansız olan bu hayvancıkların sırtındaki yumurta keselerine dadanan saksağanlar, hayvanın sırtına konarlar, gagalarıyla yumurtalığı delerek bulduklarını yerler. Zavallı hayvanlar çabalasalar da saksağanları kovamazlar. Deride yer yer birçok yaralar açılır. Evdeki nineler, kadınlar ellerine geçirdikleri sopalarla, dam başına konmuş olan saksağanları kovarlar. Bu söz oradan kalmıştır.” Öyküsü de deyimin kendisine benziyor.
***
Siyasette sağcılar, İslamcılar başları sıkışınca, gündemi değiştirmek için bu yönteme başvururlar: “Meteorolojinin tahminlerine göre yağmur yağacakmış” dersin, lakabı Göde Omar olan adam “Vay bana göde dedin” diye kavga çıkartır. Bir zamanlar, CIA ve AB önderliğindeki “Tarihimizle yüzleşelim!” cıvıklığı yüzünden insanlar kusma noktasına gelmişti. Tartışmanın tam ortasında Ermeni soykırımını, Kürt sorununu ortaya atarlardı.
***
“Soydur çeker” derler, AKP Genel Başkanı sıfatıyla mikrofona çıkan R. T. Erdoğan da başı sıkıştıkça sık sık bu yönteme başvurur. Bilinen, bayat bir hikâye ama olsun: Tıpkı, bir Hıristiyanın Yahudi olduğunu anladığı birini tokatlaması gibi.
Tokadı yiyen Yahudi şaşkınlıkla sormuş:
- Neden vuruyorsun bana?
- Siz, bizim peygamberimiz İsa’yı öldürdünüz.
İyice şaşıran Yahudi cevap vermiş:
- İyi ama, o iki bin sene önce oldu.
Hazır cevap Hıristiyan yanıtlamış:
- Ben yeni duydum!
***