18 Mart 1915 Deniz Zaferimizin üzerinden 103 yıl geçti.
103 yıl geçti ama Çanakkale, dilimizden hiç düşmedi; muhabbeti
kalbimizde her gün biraz daha büyüdü. Canlarını verip Çanakkale’yi
vermeyen bütün şehitlerimizle, gazilerimize gani gani rahmetler
diliyoruz. Kabirleri cennet, dereceleri yüksek olsun. Mevla’mız
bizleri, onlara lâyık eylesin.
Tarihin hiçbir döneminde hiçbir savaşta bu denli yüksek sayıda
kayıp vermedik. 3-4 ay evvel Sarıkamış’ta 22 Aralık 1914-15 Ocak
1915 günlerinde 90 bin şehid, 3-4 ay sonra Çanakkale’de 18 Mart
1915-9 Ocak 1916 günlerinde 253 bin şehid. Gaziler de bu sayıların
en az yarısı kadardır. Sayılar tartışmalı olabilir. Kabul edelim ki
yüzde 10-15 eksiktir. Böylesine büyük yekûnun içinde yüzde 10-15’in
ne ağırlığı olabilir?
Tabiî bu kayıpların bir de Kanal Cephesi, Yemen Cephesi, Filistin
Cephesi, Suriye Cephesi, Galiçya Cephesi ve topyekûn Harb-i Umumi,
Büyük Harb denen ilk dünya harbi tarafı var. Kayıpların şehid ve
gazilerle milyonu bulduğu muhakkak. Hepsi genç, hepsi fidan gibi
civanlar. Harp türküleri onları anlatır. Ve galiba o kahramanlık
ağıtları, Mehmetçiği ve devrin hailesini ve gailesini duygu
sağanakları altında en iyi anlatandır. Hey on beşli on beşli, Yemen
Türküsü, Yüzbaşılar Yüzbaşılar, Çanakkale İçinde Aynalı Çarşı ve
diğerleri.