Afganistan tarihine bakıldığında
1800’lerin başına kadar iç kargaşa yaşandığı görülür. Bu “bir
kavmin, diğer kavme üstünlüğü’’ çatışmasıdır. Ülkede birliği ilk
olarak 1828’de Dost Muhammed kurdu. Fakat 1839’da İngiliz işgali
yaşandı. 1839-1842 arasında Afgan-İngiliz muharebesi oldu. Birlik
dağıldı. Dost Muhammed Han, 1863’te birliği tekrar tesis etti.
1878’de vefat etmesinden sonra Abdurrahman Han işbaşına geldi. Bu
yıl ikinci kere İngiliz işgali oldu. 1919’a gelindiğinde
Afganistan, İngiliz işgaline son vererek istiklalini kazandı. Batı
yanlısı idari dönem başladı.
Görüldüğü gibi 19. asrın
ortasından 20. asrın ilk çeyreğine kadar Afganistan’a karşı İngiliz
işgal, savaş ve tasallutu vardır. 1979’da ise SSCB-Sovyet Sosyalist
Cumhuriyetleri Birliği işgali oldu. 2001’de ise ABD-Amerika
Birleşik Devletleri işgali başladı. Afganistan, 160 yıl içinde
ikisi İngilizlerin olmak üzere Rusya ve Amerika tarafından 4 defa
işgale uğramıştır. İngiltere ilk işgal tarihlerinden 1945’e kadar
dünyanın süper gücüydü. 1945-1990 arası SSCB, ABD ile birlikte
süper güçtür. 1990’dan günümüze dek ise ABD tek süper
güçtür....