Türkiye olarak kendimizden kaynaklanmayan bir büyük krizin
içindeyiz. 2003'te ABD'nin Irak'ı istila etmesi ve sonrasında o
coğrafyayı berbat etmesi ile 2010 sonunda başlayan Arap isyanları
neticesinde Esad'ın korkunç bir zulme başlaması ve bu duruma düveli
muazzamanın yetersiz tepki vermesi üzerine iki komşu ülkemiz olan
Suriye ve Irak'ta devlet denen kurum namına hiçbir şey kalmadı. Tam
bir kaos fırtınasının ortasında önce ayakta kalmaya ve sonra
pozisyon almaya çalışıyoruz...
***
Terör ve güvenlik politikaları uzmanı ve gazeteci Verda Özer'in
çok güzel izah ettiği gibi sınırlarımızın hemen ötesinde bir dünya
savaşı cereyan ediyor. Bu savaşın sinir uçları sınırları aşıyor,
içimize kadar nüfuz ediyor. Daha önceki iki dünya savaşından farklı
olan ise, şimdi devletlere bir de devletdışı aktörler eklenmiş
olması. Yani milisler, terör örgütleri ve sayısı bilinmeyen
yüzlerce muhalif grup. İşte Ankara katliamı da bu rezil ortamda
gerçekleşti. O coğrafyada devletler ve örgütler içiçe geçmiş
durumda. Aralarında birçoğunun Türkiye ile çıkar çatışması içinde
olması da cabası. Peki Türkiye ortaya çıkan bu yeni Suriye
gerçekliği karşısında ne yapabilir? Kendisini en iyi nasıl
koruyabilir?
***
Özer'e göre tek başımıza askeri olarak bir hamlede bulunmamız,
bulunsak da sahadaki gerçekliği değiştirmemiz mümkün değil. Her
şeyden önce Türkiye 24 Kasım'da Rus uçağını düşürdüğünden beri
Suriye'de uçamıyor. Bununla birlikte Suriye neredeyse tamamen
Rusya'nın güdümünde. Ve Rusya da bizden öc alma derdinde. ABD ise
zaten oralı değil. Bu da sahada elimizi kolumuzu bağlıyor.
***
Öte yandan dün gazetelerde okuduğum yazılar içinde Özer'le birlikte en ferasetli yorumu yapan kişi uluslararası ilişkiler profesörü Burhanettin Duran'dı. Dünkü SABAH'taki yazısında Duran'ın büyük bir yetkinlikle ifade ettiği gibi nasıl yönetildiği bir yana Suriye krizinin Türkiye'ye oluşturduğu tehlikeler (mülteci krizi, PKK-PYD oluşumu, terör saldırıları vs.) ülkedeki herkesin sorunudur. Bu sorunların yönetilmesinde maceracı politika yürüttüğü söylenen Türkiye mevcut denklemdeki aktörlerin en az sert güç kullananıdır. Hem de Suriye'den gelen en fazla mülteciye, yabancı savaşçıya ve terör saldırısına muhatap olmasına rağmen...