Okurlarımızın iş sözleşmelerindeki çalışma koşullarının değiştirilmesi, ağırlaştırılması durumunda neler olabileceği konusunda soruları geliyor. Öncelikle işçinin ücret, yan haklar, görev, işin yapılacağı yer, yıllık ve mazeret izni, çalışma süresi ve çalışma koşulları gibi hususları iş sözleşmeleriyle düzenleniyor. Fakat uygulamada bazen işe başlatılma dönemindeki koşullarda işçi lehine veya aleyhine değişiklikler olabildiği görülüyor.
İşçi lehine olan ücret artışı, yan hak verilmesi, unvan yükseltmesi gibi değişikliklerde bir sorun yaşanmazken, işçinin aleyhine bir değişiklik olduğunda sorun yaşanmaktadır. İşçi aleyhine değişiklik yapılacaksa, bu belli kurallara göre yapılmalıdır.
İş hukukunun en tartışmalı alanlarından biri çalışma koşullarının tespiti ile bu koşulların uygulanması, değişiklik yapılması, en nihayet işçinin kabulüne bağlı olmayan değişiklik ile işverenin yönetim hakkı arasındaki ince çizginin ortaya konulmasıdır.
İş ilişkisinden kaynaklanan ve işin yerine getirilmesinde tabi olunan hak ve borçların tümü, “çalışma koşulları” olarak değerlendirilmelidir.
Uygulamada, yazılı olarak yapılan iş sözleşmelerinde çoğunlukla işçinin yerine getireceği iş, unvanı, ücret ve ekleri belirtilmekle birlikte, çalışma koşullarının tespitine yönelik ayrıntılı düzenlemelere yer verilmemektedir. Bu noktada çalışma koşullarının tespiti ve değişikliğin yapılıp yapılmadığı konularında ispat sorunlarını beraberine getirmektedir.
Çalışma koşullarında işçi aleyhine esaslı değişiklik yapıldığı konusunda ispat yükü işçidedir. Çalışma koşullarındaki değişiklik, işverenin yönetim hakkı ile doğrudan ilgilidir. İşveren işyerinin kârlılığı, verimliliği noktasında işin yürütümü için gerekli tedbirleri alır. İş görme ediminin yerine getirilmesinin şeklini, zamanını ve hizmetin niteliğini işveren belirler. İşverenin yönetim hakkı, tarafl ar arasındaki iş sözleşmesi ya da iş yerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinde açıkça düzenlenmeyen boşluklarda uygulama alanı bulur.