Emeklilerin promosyon hayali gerçek oluyor. Konu yaklaşık 1 yılı
aşkın süredir gündem de. Nihayet ifadeler somutlaştı, rakamlar
netleşti. En başta 20'ye yakın özel ve devlet bankası ile başlayan
görüşmelerde sona yaklaştıkça Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) devreye
girdi ve toplamda 16 banka ile protokol anlaşması imzalandı.
Pazarlıklar sonunda her banka ile belli süreler için anlaşmalar
yapılacak. Bu anlaşma süreleri içinde, emeklilere bir kereye mahsus
olmak üzere promosyon ödemesi yapılacak.
Ülkemizde yaklaşık 12 milyon emekli var. Mevcut durumda emekliler
PTT dahil 22 bankadan maaşlarını alıyor. Emeklilerin yıllık maaş
miktarları 122 milyar lirayı buluyor. Bu büyük pasta, tüm
bankaların iştahını kabartırken, promosyon dışında da rekabet
yaşanıyor. Birçok banka emeklilerin, maaşlarını kendilerinden
alması için çeşitli avantajlar sunuyor. Kimi banka faiz oranlarını
düşürürken kimisi masraf almıyor.
Zaten kıt kanaat geçinen emeklilerin maaşlarını ipotek altına
alacak bazı uygulamalara (kredili mevduat hesabı ve kredi kartı
kullanma zorunluluğu gibi) tevessül eden bankalar, başta sivil
toplum örgütlerinin ardından da Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığın tepkisi karşısında geri adım attılar.
Burada dikkatleri çekmek istediğim bir konuyu paylaşmak istiyorum.
Maaş hesabı olması karşılığında promosyon alan kesim bu güne kadar
kamu çalışanlarıydı. Şimdi bu gruba Sosyal Güvenlik Sistemine
kayıtlı bütün emekliler de ilave edildi. Ancak toplumun büyük
yekununu oluşturan özel sektör çalışanlarına ilişkin bu türden bir
düzenleme neden yok? Toplumsal adaletin sağlanması açısından, özel
sektör çalışanları da bu haktan yararlansa fena mı olur?
Bir diğer soru da kamu çalışanlarına verilen promosyon oranı ile
emekliye verilecek promosyon oranı arasındaki fahiş farktır. Kamu
çalışanları anlaşma yapılan süre içinde, bir kereye mahsus olmak
üzere, bürüt maaşlarının yüzde 60'ı kadar promosyon alırken
emekliler de bu oran net maaşın yüzde 20'si civarında kalıyor. Bu
orana göre mesela 1000TL alan emeklinin çalışan gibi 600TL. alması
gerekirken öngörülen rakam 300-350 TL. arasında değişiyor.