Türkiye zorlu bir seçim yarışına sahne oldu. Bir yanda muhalefet partilerinin belediye başkan adayları, bir yanda onlarla yarışan devlet ve devletin tüm olanakları. Cumhurbaşkanı, 17 bakan, bazı generaller seçim meydanlarındaydı.
Allah bilir yıllardır çarşı-pazara gitmeyen, fiyatların nereden nereye geldiğini bilmeyenler, pazara gidip domatesin, biberin, salatalığın, elmanın, patatesin, soğanın fiyatını öğrendiler. Öğrendiler de ne oldu? Çoğu önceki fiyatlardan habersiz olduğu için pazarcı esnafına “Hayırlı işler, bol kazançlar”, pazara gelen yurttaşlara da, “Hayırlı alışverişler” deyip makam araçlarına binip ayrıldılar.
Merkez Bankası Başkanlığı döneminde, Hafize Gaye Erkan pazara gitmese de, apartman görevlisi “Sadık Abi”den hayat pahalılığı konusunda bilgi alıyordu. Ama bakanların, “Sadık Abi”lerinden bilgi aldığını da sanmıyorum. Pazara gittiler de ne oldu? Yakınmaları duymanıza rağmen o süreçte değişen bir şey oldu mu? Devlet yönetiminde yer alanların, devlet olanaklarını kullanıp seçim çalışması yapması, açıkçası halkta var olan öfkeyi artırdı.
ZAFERİN DİĞER ADI: 1989 SEÇİMİ
CHP’de birlik-beraberlik içinde olduğunda, kavgalı bir parti görünümü olmadığında vatandaşın güveni de artıyor. 26 Mart 1989’da yapılan yerel yönetimler seçiminde iktidarda bulunan Turgut Özal liderliğindeki Anavatan Partisi (ANAP) yüzde 19.7 oy kaybıyla bir hezimet, Genel Başkanlığını Erdal İnönü, Genel Sekreterliğini Deniz Baykal, İstanbul İl Başkanlığını Mustafa Özyürek’in yaptığı Sosyal Demokrat Halkçı Parti için de yüzde 28.7 oyla zaferle sonuçlanmıştı. İstanbul dahil 6 büyükşehiri SHP kazanırken, Doğru Yol ve Refah Partileri ise birer belediye kazanmıştı. İstanbul’da Belediye Başkanlığı’na Nurettin Sözen seçilmiş, İstanbul’un Adalar, Şile, Büyükçekmece dışındaki tüm ilçelerini SHP’li adaylar kazanmıştı.
Büyükşehirler dışındaki belediye başkanlığı seçim sonuçları da şöyle dağılmıştı: SHP 650, ANAP 565, DYP 552, Refah 74, DSP 38, Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) 24, Islahatçı Demokrat Partisi 6, Bağımsızlar 63. Toplam bin 972 belediye başkanı seçildi. Büyükşehirlerde SHP’nin oy oranı 38,37, olurken ANAP 23,62’de, DYP 17.84’te kaldı.
ÖZAL’DAN BAŞKANLARA CEZA
SHP’de seçim sonrası iç çekişmeler, genel başkanlık hesapları erken başladı. 1989’da 33 ilde belediye başkanlığı kazanan SHP’nin, 1991 genel seçimlerinde birinci parti çıkacağı beklentisi vardı. Öyle olmadı. Doğru Yol Partisi birinci, ANAP ikinci, SHP ise ancak üçüncü parti olabildi. Belki hatırlamayan ya da bilmeyenlerimiz olabilir, o dönemde CHP kapalıydı. Açılışı, partinin eski Genel Sekreter Yardımcısı Erol Tuncer ve arkadaşlarının yoğun çabaları ve hukuk mücadelesi sonucu ancak 1992 yılında mümkün oldu.