Mustafa Kemal Atatürk’ün yazarlığı, askerliği ve devlet adamlığının gölgesinde kalmış. Harp Akademisi’nden mezun olduğu dönemlerde mesleki kitapçıklar yazdı, çevirdi. Devlet adamlığı döneminde de Nutuk’un yanı sıra Yurttaşlık Bilgisi ve Geometri kitaplarını kaleme aldı, Tarih ders kitaplarının bazı bölümlerini yazdı.
Nuri Conker, Atatürk’ün mahalle, okul, meslek ve silah arkadaşıydı. Trablusgarp’ta, Çanakkale’de ve Kurtuluş Savaşı’nda beraberdiler. Yazdığı tek kitap olan Zabit ve Kumandan, Mustafa Kemal’in Hasbihal’i kaleme almasına vesile oldu. Osmanlı ordusunun iki genç subayı, savaşlarda yaşanan başarısızlıklar üzerine kafa yordu. Nuri Conke, Zabit ve Kumandan kitabında, sorunları ve çözüm önerilerini gündeme getirdi. Mustafa Kemal, bu kitabı okur okumaz, “Zabit ve Kumandan ile Hasbihal”i kaleme aldı.
HASBİHAL
Mustafa Kemal kitabını, İstanbul’da, 1918 sonunda yayımlar. Kitabın basımından altı ay kadar sonra da Anadolu’ya geçerek İstanbul ile ilişiğini keser. Adı mütareke ve işgalle birlikte anılan Damat Ferit Hükümeti de kitabı toplattırarak imha etti. Zabit ve Kumandan...