Damat Ferit Paşa'nın hain mi değil mi tartışmasını tarihçilere
bırakıp biz günümüzün Damat Ferit'lerine bakalım... Sultan
2. Abdülhamid'in kız kardeşi Mediha
Sultan ile evli olduğu için Damat
sıfatını alan Ferit Paşa, Mart 1919'da hükümete
geldiğinde Milli Mücadele'nin Anadolu'da örgütlendiği zamandı ve
"Savaş Kabinesi" adını almıştı. Ama Damat
Ferit Paşa, intikam alınacak kişileri, ülkeyi işgal
edenler olarak değil, Milli Mücadeleciler olarak belirlemişti.
Anadolu'da örgütlenen Milli Mücadelecilere karşı siyasi ve askeri
tavrı her geçen gün sertleşen Damat Ferit, tutuklamalar, işkenceler
ve idam kararları vermeye kadar götürdü işi. İşin en acı tarafı da,
İngiliz hükümetinden ve bu hükümetin temsilcisi İngiliz
büyükelçiden talimatları almasıydı! Buna rağmen doymayan İngilizler
baskıyı artırıyor, hatta işgal tehdidini de ortaya sürüyordu ki,
Erzurum Kongresi sonrasında Doğu Anadolu'yu işgal kararını da
aldılar.
Sivas Kongresi sürecinde Damat Ferit Paşa istifa etti (1 Ekim 1919)
ama İngilizler, en büyük müttefikleri(!) Ferit Paşa tekrar hükümete
getirilirse, Osmanlı ile...