TBMM’nin geçen hafta İsveç’in NATO’ya üyelik protokolünü onaylamasının hemen ardından ABD yönetiminin eş zamanlı bir şekilde Türkiye’ye F-16, Yunanistan’a da F-35 savaş uçaklarının satışı için Kongre’ye bildirimde bulunması, ilk bakışta, Washington’un iki NATO müttefiki karşısında bir denge politikası izlediği izlenimini veriyor.
Ancak bu sorunun tam bir yanıtı galiba biraz da konuya nereden baktığınıza bağlı. Daha doğrusu, birden çok yanıtı olan bir soru bu.
Evet, başvurudaki eş zamanlılık iki ülke karşısında bir denge arayışını yansıtıyor. Gelgelelim, meseleye bu savaş uçaklarının yetenekleri açısından baktığınızda sorunun yanıtı biraz değişebilir. Ayrıca, bu noktaya nasıl gelindiği sorusu, bizi S-400 meselesini de içine alan bir başka tartışmanın içine çekecektir.
Her halükârda, meselenin denge kısmıyla ilgili yanıtların karşımıza çıkaracağı tablo, ABD, Türkiye ve Yunanistan üçgeni içindeki karmaşık dinamikleri, Türkiye ile Yunanistan arasındaki rekabeti ve bu çerçevede Ankara’nın askeri planlamasını ve caydırıcılık hedeflerini yakında ilgilendiren boyutlar taşıyor.
Meseleyi şöyle açıklamaya çalışalım.
Bugün Türk Hava Kuvvetleri’nin elindeki F-16 savaş uçakları artık bir önceki kuşak kabul edilen “4’üncü nesli” temsil ediyor. Biden yönetiminin geçen cuma günü ilettiği talep Kongre’den herhangi bir engellemeye takılmadan geçerse, Türkiye ABD’den “4.5’uncu nesil” yeteneklerini taşıyan 40 adet yeni F-16/VIPER savaş uçağı alacak.
Envanterindeki 79 kadar mevcut 4’üncü nesil F-16’ya, aynı paketin bir parçası olarak satın alınacak modernizasyon kitleriyle yine 4.5’uncu nesil yetenekleri kazandırılacak.
Türkiye, böylelikle hava gücünün önemli bir bölümünü 4’üncü nesilden 4.5’uncu nesle taşımış olacaktır.
*
Şimdi Yunanistan cephesine bakalım.
ABD yönetiminin yaptığı talep çerçevesinde, Yunanistan, teknolojik donanım açısından 4.5’uncu nesilden bir adım ileride olan 5’inci nesil 40 adet F-35 uçaklarını alacaktır ABD’den.
İşin gerçeği odur ki, Yunanistan’ın elindeki F-16 uçaklarının 4.5’uncu nesle dönük modernizasyonu programı da 2022 yılında zaten başlamış bulunuyor. Bu açıdan bakıldığında, Türkiye neredeyse iki yıl kadar geriden gelerek önümüzdeki bir iki yıl içinde Yunanistan’ı bu kategoride yakalamaya çalışacaktır.