HÜRRİYET’in dün duyurduğu vergi şampiyonları listesi güne damgasını vurdu. Ekonomi çevreleri en çok kurumlar vergisi şampiyonunun ismini açıklamamasını ve bu şampiyonun kim olabileceğini tartıştı. Piyasada son dönemdeki ihalelere damgasını vuran büyük grupların yanı sıra bir kamu şirketi olan BOTAŞ’ın adı öne çıktı. Gelin biz de bu mahçup şampiyon kim olabilir biraz iz sürüp bulmaya çalışalım.
Türkiye’de kurumlar vergisinin oranı yüzde 20. Bu durumda öyle bir şirket bulacağız ki 1 milyar 863 milyon lira vergi tahakkuku ile ikinci sırada olan Ziraat Bankası’nı geçmiş olsun. İşimiz hiç kolay değil gibi gözükse de aslında biraz dikkatli iz sürersek ciddi ipuçları ile karşılaşabiliyoruz. Türkiye’deki ihale sistemi göz önüne alınırsa her hangi bir müteahhitlik firmasının ya da bağlı olduğu holdingin o projeler devreye girmeden böyle bir kâr sağlayacağı ciro elde etmesi mümkün değil. Çünkü 3. havalimanı, yollar, köprüler banka kredileri ile inşa edilmiş durumda. Ortada böyle bir borç varken bu şirketlerin böyle bir kar elde etmesi çok zor.
Peki ya BOTAŞ? Bir kamu kuruluşu olan BOTAŞ için çok uzağa gitmeye gerek yoktu. BOTAŞ kurumlar vergisine konu olan 2016 bilançosunu zaten kendi internet sitesinden duyurmuştu. BOTAŞ’ın resmi internet sitesindeki bilanço incelendiğinde mahçup ya da gizli şampiyonun BOTAŞ olduğu net bir şekilde görülüyor. 2015 yılında 541 milyon lira kar elde eden BOTAŞ geçtiğimiz yılı 8.9 milyar liralık kar ile kapatmış. Üstelik bilançosunda 1 milyar 998 milyon lirayı da vergi ve diğer yasal yükümlülüklere karşılık ayırmış. Aradığımız ismini açıklamayan şampiyonun BOTAŞ olduğunu bulduğumuza göre şimdi gelin BOTAŞ’ın neden gizli kaldığını tahmin etmeye çalışalım. Kamu şirketinin yöneticileri çok iyi bir performans göstermişler ve 9 milyar liraya yakın kâr sağlamışlar. Ama bunu duyurmuyorlar. İyi de neden?
Benim biraz sonra yapmaya çalışacağım sadece bir tahmin. BOTAŞ’ın sermayesinin tamamı Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’na ait. BOTAŞ, boru hatları ile petrol taşımacılığının yanı sıra doğal gaz taşımacılığı, dağıtım, ithalat ve ihracat alanlarında faaliyet gösteriyor. Yani BOTAŞ’ın aslında ana işi doğalgaz ve petrol. Her iki ürün de doğrudan vatandaşın cebini ilgilendiriyor. Acaba diyorum, BOTAŞ yetkilileri “Bu kadar kârınız varsa doğalgazda, akaryakıtta indirime gidin” tepkisi gelir diye mi çekindi? BOTAŞ, vergisini, kârını gururla duyurmak yerine bu yüzden mi saklamak mı istedi? Gerçekten bilemiyorum. Bildiğim şu: Gökkubbe altında hiçbir şey gizli kalmıyor. Hele de vergi şampiyonuysanız...