Henüz yok... Ama eli kulağında... Robotun hakkı mı olurmuş? Eğer
üretiyor ve bunu yaparken yapay da olsa zekâ kullanıyorsa,
evet...
Yakın zamanda MIT laboratuvarlarından bir deney; akıllı
oyuncaklarla yarım saat geçiren deneklerin, daha sonra robotlara
bıçak tornavida gibi kesici aletlerle zarar vermeleri istenmiş ama
denekler bu talebi reddetmiş.
Siri bir yapay zekâ ürünü, cep telefonu uygulaması... Sorduğuna
cevap veriyor, elinden geldiğince yardım ediyor. Onunla hakaret
üslubuyla konuşulunca bizzat ben rahatsız oluyorum.
Çok uçuk bir konuyu mu yazıyorum dersiniz? Ben aynı fikirde
değilim. Sadece kol kuvveti yerine kullanılan endüstriyel robot
dönemi bitti. Şimdi avukatlıktan, ekonomistliğe, doktorluktan
garsonluğa dek pek çok mesleğin robotlara devredileceği günlere
doğru yol alıyoruz.
Sokakta, evde, devlet dairesinde, özel sektörde, belediye
hizmetinden eğitmenliğe dek pek çok alanda, akıllı robotlar
aramızda olacak. Görünen, insan formuna benzeyeceği, mimikleri, ses
tonlaması ve hareketleriyle tıpkı bizim gibi davranacaklarıdır.
Tam da bu noktada robotların, toplum içinde bir "statü" sahibi
olacağı açıktır. Bu statü insan ırkından düşük olsa da robotların
kendilerini çerçeveleyen, koruyan hakları olacağını engellemez.
Üstelik hizmet, değer üreten ve bunun karşılığında sadece bakım ve
enerji talep eden robotlarla birlikte yaşamak için, yasa ve
düzenleme ihtiyacı doğacak.
Beni asıl endişelendiren, her yıl milyonlarca akıllı robotun
çalışma hayatına katılacağı süreçte insan işçi haklarının nasıl
korunacağı, istihdamın robotlara devriyle insanlığın işsizliğiyle
nasıl baş edeceğimizdir.