Banknot basma yetkisini elinde tutan kurumun, para basarak elde
ettiği gelire senyoraj diyoruz. Paranın üretim değeri ile üzerinde
yazılı değer arasındaki farkın adı bu. 100'lük banknotumuzun üretim
maliyet 13 kuruş ise aradaki 99 Lira 87 kuruş, net ve reel
senyorajımızdır.
Ancak paranıza itibar edilmesi, özellikle sizin dışınızdaki
ülkelerde birilerinin kasasında tutuluyor olması şarttır. Tıpkı
Türk dizilerinin yalnızca civar coğrafyada değil, dünya genelinde
rağbet görmesi gibi.
Türk dizi ve filmlerinin üretim değeri yüz milyonlarca dolar
olabilir.
Bunların ihracı ve doğurduğu ekonomi de milyar doları aşabilir.
Fakat bundan daha da önemlisi, dizi, film maliyeti ile doğurduğu
etki alanı arasındaki farktır. Ben buna kültür senyorajı
diyorum.
Başta turizm olmak üzere Türk hayat tarzı üzerinden oluşturulan
sempati, ihracatçımızdan girişimcimize dek ekonomiye önemli katkı
sağlıyor.
Henüz nesnel verilerimiz yok fakat genel kanaat, dizi ekonomisi
sayesinde cari açığı kapama yolunda avantaj sağladığımızdır.
Dizilerin yayınlandığı ülkelerden Türkiye'ye turist sayısındaki
artış, çekimlerin yapıldığı mekânlarda evlenmek için gelenler, dizi
senyorajına işaret sayılabilir.
Türk film ve dizileri, hayat tarzı ihracatıyla, seyredildikleri
ülkelerde Türkiye'ye sempati alanı oluşturuyor.
"Türkiye, ülke dışındaki insanlar için de fırsatlar sunar" algısı
güçleniyor.
Kültür senyorajımızın arttığını söyledim.
Bunu, 10 yıldır seyahat ettiğim ülkelerde gözlemleyebiliyorum.
Eskiden yakın coğrafyalarda bu etkiyi hisseder ve Türk sanatçıları,
dizi oyuncuları gibi kültürel değerlerimiz üzerinden sorulan
sorulara bu defa, Türki cumhuriyetler yanı sıra, Afrika ve Güney
Amerika'da da muhatap oluyorum.
Dizilerimizi yapımcı, yayımcı ve oyuncuları ile, cari açık
savaşçısı diye nitelendiriyor ve yerli film oynatan sinemalara
yapılacak elektrik, su ve benzeri teşvikleri, son derece anlamlı
buluyorum.
Neyi beslersen, onu geliştirirsin.
Sinema endüstrisi, dizi ve filmleriyle Türkiye'ye hizmet ediyor.
Sinema salonundan rejisörüne, yapımcısından sanatçı ve yer
göstericisine dek sağlanacak teşvikleri alkışlıyorum.