Mahmut Bey: “İnsan kendi cemaline bakarak Allah’ı nasıl tanıyabilir? İnsanın Rahman suretinde yaratıldığı şeklinde bir hadis var mıdır? Varsa izahı nedir?”
ALLAH ŞEKİLDEN MÜNEZZEHTİR
Allah’ın ne Zât’ına, ne sıfatlarına, ne isimlerine, ne de Rahman ismine bir “sûret” vermek mümkün değildir. Allah hayal ettiğimiz bütün suretlerden, şekillerden ve biçimlerden münezzeh ve müstağnidir. O’nun misli, eşi, ortağı, dengi ve benzeri yoktur.
Öte yandan Kur’ân’da da, hadislerde da “Allah’ın Zât’ı” bazen “Rahman” ismi ile ifâde edilmiştir.
İşte iki âyet:
“İlâh’ınız tek bir İlâh’tır. O Rahmân ve Rahîm’den başka ilah yoktur.”1
“Rahman Kur’ân’ı öğretti. İnsanı yarattı. Ona konuşmayı öğretti.”2
Bahsettiğiniz müteşabih hadis Müslim’de geçiyor ve şöyledir: “Allah insanı Rahman suretinde yarattı.”3
Bu hadisin yine Müslim’de şöyle bir rivayeti vardır: “Allah, Âdem’i Kendi suretinde yarattı.”4
Fakat bu hadis müteşabih olduğundan, yani ilim kuvveti olmazsa yorumlaması güç olduğundan, bu hadisin yorumunda batıl mezhepler ile aşk veya sekr halindeki bazı kimseler dalâlete düşmüşlerdir.
Üstad Saîd Nursî Hazretleri ise bu hadisi daha meal safhasında tevhid inancına uygun şekilde şöyle tevil etmiştir.
Yani bu hadise şu şekilde meal vermiştir:
“Allah insanı Rahman ismini gösterir surette yarattı.”5
RAHMAN İSMİNİN TECELLİLERİ
Bediüzzaman’a göre aşk, sekr ve istiğrak hallerinde (hakikatlerle aklı başından gitmiş ve hale boğulmuş) bulunan kimselerin bu hadis-i şerife maksadını aşan bir mana yükleyerek insanın manevî simasına yanlış olarak