Konya’dan Merve Çetinkaya: “Kandil gecelerinde cemaatle toplu bir şekilde Kur’ân ve Cevşen okumaları yapılıyor. Bu doğru mudur; yoksa bunlar şahsî ibadet olduğundan herkesin kendisi evinde mi okumalıdır?”
AZ DA OLSA DEVAMLI OKUMALI
Kur’ân ve Cevşen okuma, evrat ve ezkar okuma ve namazın sonundaki tesbihat gibi ibadetler şahsî ibadetler sınıfındandır. Bunların cemaatle okunması tarzında bir emir yoktur. Sadece Ramazan aylarında Kur’ân’ı mukabele tarzında okumak, yani bir bilenin okuduğu diğerlerinin yüzünden takip ettiği mukabele şeklinde okumak sünnettir. Cebrail Aleyhisselâm’ın Peygamber Efendimiz’e (asm) Ramazan aylarında Kur’ân’ı baştan sona talimi böyle olmuştur.
Keza namaz tesbihatının müezzin eşliğinde toplu olarak yapılması, bilmeyenleri teşvik açısından âlimlerce müstahsen bulunmuştur.
Bunun dışında evrat ve ezkar okumanın, tesbihat yapmanın ve Kur’ân okumanın -eğitim amaçlı değilse- şahsî olanı makbuldür. Fakat birlikte okumaya bir engel de yoktur.
Öte yandan, Peygamber Efendimiz’in (asm) ifadesiyle en hayırlı ibadet, az da olsa devamlı yapılan ibadettir. Kandil gecelerinde bir miktar Kur’ân ve Cevşen okumaları artırılabilir; fakat bu gecelerde sabahlara kadar Kur’ân ve Cevşen okuyup diğer geceleri ve günleri tamamen ihmal etmek/boş bırakmak makbul bir yol değildir. Makbul olan, az da olsa her gün okumayı sürdürmektir.
EVLERİMİZİ ŞAHSÎ OKUMALARIMIZLA FEYİZLENDİRMELİ
Derslere geldiğimizde iman ve Kur’ân dersleriyle daha fazla iştigal etmek için şahsî okumalarımızı eve bırakmak, evlerimizi kabre çevirmemek ve feyizlendirmek açısından daha evlâdır. Bununla beraber, eğer cemaat istiyorsa mübarek gecelerde, uyanık kalmak ve daha fazla tefeyyüz etmek gibi hikmetlerle, bilenlerin okuduğu diğerlerin takip ettiği birlikte okuma biçimleri de tercih edilebilir.
Üstad Hazretleri evrat ve duâlarını şahsî olarak yapardı. Geceleri saatlerce duâda veya tesbihatta kaldığı olurdu, bu esnada kimseyi kabul etmezdi. Birçok Nur hakikatinin bu duâ vakitlerinde ilham olunduğu vakidir. Birlikte okumanın caiz olmadığı şeklinde bir görüşleri olduğunu da bilmiyoruz.
Dolayısıyla şahsî ibadettir. Şahsî okumak daha evlâdır. Farz namaz gibi cemaatle yapma emri yoktur. Fakat bilmeyenleri teşvik etme veya birbirinin feyzinden müstefit olma açısından beraberce okumak da tercihe şayandır.
BAŞKASINA SİRAYET EDEN GÜNAH VAR MIDIR?
Kenan Sonuç: “Doğrusu hiçbir günahkâr, bir başkasının günahını yüklenmez’’ (Necm Sûresi, 38) âyeti ile “Yeryüzünde haksız yere öldürülen bir insan yoktur ki katilin günahından bir misli Hz. Âdem’ in ilk oğluna gitmemiş olsun. Çünkü o, haksız öldürme yolunu ilk açandır.’’ (Buhari, Müslim, Tirmizi) Hadis-i Şerifi birbiri ile çelişiyor mu?”
Âyette ve hadiste çelişme olmaz. Çelişme –sizi tenzih ederim- ama insan olarak bizim sakim zihnimizde vardır. Anlayamadığımız bir hususu, fazla düşünmeden ve doğrusunu öğrenme gayretine girmeden çelişki olarak gösterme mahareti bize aittir.
Din-i Mübin-i İslâm’a göre suçlar ve günahlar şahsîdir. Ne Hazret-i Âdem’in (as) yasak meyveden yeme günahı, ne Kabil’in ilk cinayet işleme günahı oğullarına ve neticede insanlığa sirayet etmez. Her ferdin işlediği suç ve günah kendisine aittir.