Geçtiğimiz hafta başlayan manipülatif sebepleri de olan finansal
saldırı karşısında girişim ekosistemi daha fazla yatırım ve ihracat
konusunda sosyal medyada mesajlar paylaştı. Kurdaki
dalgalanmalardan etlkilenmek istemeyen girişimler yeni yetenekler
kazanmak zorunda. Twitter üzerinden paylaşılan mesajlarda girişim
ekosistemini kaldıraç olarak kullanmanın ülkede daha fazla katma
değer üretilmesini sağlayacağının altı çizildi. Tüm girişimlerin
küresel hedefler çizerek ihracat odaklı çözümler geliştirmesinin
önemine vurgu yapıldı. Yapılan protestoların aklı başında çözümlere
vurgu yapması da çok önemli. Mesajlardaki ortak vurgu: girişim
ekosistemine daha çok yatırım ve ihracat odaklı büyüme oldu.
DERS ÇIKARMAK ŞART
Girişimciler bu zorlu süreçten çıkması, Türkiye'de daha fazla
istihdam ve çözüm yaratılması için önem taşıyor. Girişim
ekosisteminin deneyimli mentoru ve melek yatırımcısı Ömer abi (Ömer
Erkmen) girişimcilere şöyle yol gösteriyor: "Sürecin zorlu oluşu
neye dayanıyor? Bence belirsizliğe. Yeni nesil girişimcilik
belirsizlik ile mücadele demek. Girişimler yeni nesil olmaya daha
fazla özen gösterirse bu süreçten başarıyla çıkarlar. Yeni nesil,
ne demek? Çabuk ve sık çuvallayıp bunlardan ders çıkaran demek."
Zorlu dönemlerde girişim ekosistemini kaldıraç etkisini kullanmanın
mümkün olduğuna dikkat çeken Ömer Erkmen, özel veya kamu
kurumlarında karar veren noktada becerikli kişiler olmazsa kaldıraç
etkisinin azalacağı konusunda uyarıyor. Erkmen konuyu şöyle
açıkladı: "Zaten yeni yönetim düzeninde bu niyet var. Risk ise
şurada: yeni nesil girişimciler ya da başka bir deyişle belirsizlik
ile mücadele etme becerileri yüksek kişiler yeni düzende karar
noktalarına gelemez ve statüko hâkim olursa kaldıraç etkisi azalır.
Örnek vermek gerekirse, devlet destekleri süregelen yapı ile
verilmeye devam ederse kaldıraç etkisi azalır. Çünkü destek yeni
nesil değil mevcut sistem bakış açısı ile kullanılır ve etkisi
sınırlı kalabilir.
GİRİŞİMLERE UYARI GELDİ
Yatırımcı Cem Baytok da yaptığı değerlendirmede girişimi dışarı
taşımanın tek başına yeterli olmadığına vurgu yaparken, müşteri ve
gelir kalemlerine dikkat çekti. Baytok'un Twitter üzerinden
paylaştığı mesaj şöyle: "Değerli startup kurucusu dostlarım,
bugünlerde şirket merkezinizi Avrupa veya ABD ye taşımanız,
şirketinizi daha değerli veya daha yatırım yapılabilir kılmaz. Sizi
daha değerli yapacak olan, müşterileriniz ve gelir kalemlerinizin
kur riskinden arınmış olmasıdır."
YATIRIMCI AZALMASIN
Girişim ?ekosistemini yakından takip eden Startups.Watch kurucusu
Serkan Ünsal şu açıklamayı yaptı: "Öncelikle şunu belirtmek lazım,
yatırımcılar kriz dinlemiyor, girişimlere yatırmaları gereken bir
fon var ve bunun da bir süresi var. O nedenle yatırımcı olduğu
sürece girişimlere yatırım azalmayacak. Yeter ki yatırımcı sayısı
azalmasın. Geçen sene süresi biten 3 yatırım fonu vardı fakat onlar
şu anda yeni fonlarını kurmak üzereler. Bunun yanı sıra yeni
kurumsal fonlar da geldi. O yüzden yatırım anlamında bir sıkıntı
yok. Yatırımcıların derdi zaten global düşünen girişim sayısının az
olmasıydı. Bu kriz nedeniyle girişimciler ülkeye döviz getirmeye
daha mecburlar. Yoksa hem yatırım alamayacaklar hem de
batacaklar.Kısa vadede ne yapılacağına gelirsek, ilk yapılacak iş
döviz bazlı giderleri Türk Lirası giderlerle değiştirmek olmalı.
Sunucu barındırma bu konuların en başında geliyor ve bu konuda
Türkiye'de güzel örnekler de var."
?İŞİNE ODAKLAN KÜRESEL HEDEFLER KOY
Her koşulda işine odaklanmanın önemine dikkat çeken ödeme
teknolojilerinde uzman finans teknolojisi girişimi Iyzico'nun
kurucu ortağı Barbaros Özbuğutlu, paylaştığı mesajlarda sadece
işine odaklanmanın ve yurtdışında büyüme stratejisinin kendilerini
pozitif olarak etkilediğine vurgu yaptı. Finans teknolojisi
şirketlerinin kaydettiği gelişmeye dikkat çeken Özbuğutlu, bir
sonraki mesajında fintek girimlerinin başarısını şöyle vurguladı:
"Almanya'da Wirecard (1999'da kurulmuş) artık Deutschebank'tan daha
degerli. PayPal tek başına borsaya kota tüm Alman bankalarından
daha değerli."
"İHRACAT HEDEFİYLE GÜÇLÜ ÇIKARIZ"
Bu dönemde pek çok girişimcinin yurtdışında iş yapmayı öğreneceğini
belirten Onedio kurucusu Kaan Kayabalı Twitter üzerinden paylaştığı
mesajda ihracata dikkat çekerek şunları söyledi: "Startup
ekosistemi bu dönemden güçlenerek çıkacaktır. Daha çok girişimci
ihracatı düşünecek, daha çok girişimci ürünlerini ve hizmetlerini
yurtdışına açacak, daha çok girişim global olacak. Kim bilir, belki
kriz sayesinde 2-3 sene sonra milyar dolar değere sahip (Unicorn)
girişimlerimiz olacak."
ÇÖPE GİTMESİN İSTİHDAM OLSUN
212 girişim sermayesi yatırımcısı Ali Karabey daha akıllıca şöyle
tepki vermeyi öneriyor: Çöpe dolar atmak yerine bozdurup girişim
ekosistemine yatırım olarak kullanılmasını ve kendisinin de aynı
miktarda yatırım yapacağını söylüyor. Karabey'in mesajı şöyle:
"Dolarları yakmak, burnunuzu silip atmak yerine, bir hesap açalım
bozdurup oraya yatırın, girişimcilere sermaye verelim. Çöp değil
istihdam olsun. Hadi size bir söz - biriken para kadar ben de
ekleyeceğim üzerine. Nasıl?" Ali Karabey daha sonra yaptığı
açıklamada gelen yatırımları İTÜ Çekirdek girişim hızlandırma
progamı için kullanılacağını açıkladı.