Değişik zamanlarda karşımıza çıkan Türkçe F ve Türkçe Q
tartışmalarının kökenini çoğu insan unutuyor. İşin derinliğini
bilmeyen bunu basit, kısır bir tartışma olarak görüyor. Tıpkı bugün
Türkçe karakterler ve çıkartmalarla kullanılan sanal tuş takımı
Tambu'nun derinliğini görmemek gibi.
İlk olarak yıllar önce başlayan Türkçe F ve İngilizce Q tuş takımı
tartışmasının kökenine bakalım. Türkçe'de bulunmayan Q harfi için
uydurulan tuş takımı, fırsatçılar için düşük maliyetli bir dönüşüm
demekti. Yani Türkiye, yıllarca fırsatçı ithalatçıların uydurduğu
Türkçe Q tuş takımına mahkum edildi. Türkçe Q tuş takımı olmadığı
gibi, Türkçe F tuş takımı da 'ef'değil 'fe' diye okunur. Çoğu insan
asıl Türkçe tuş takımını İngilizce harf gibi seslendirmeye devam
ediyor. Yozlaşmanın ironik hali böyle ortaya çıkıyor.
GİZLİ GÜMRÜK DUVARI
Bugün Avrupa Birliği içinde bile Almanlar ve Fransızlar kendi tuş
takımını kullanmaktan asla kaçınmıyor. Bunun dışında bir tuş
takımına sahip cihaz satmak kimsenin aklına bile gelemez. Çünkü
standartlar, ülkelerin fırsatçıyla gerçek yatırımcıyı ayıran gizli
gümrük duvarıdır. Uzun vadeli yatırımcı tam tersine yerelleşmenin
yanında yer alır. Uzun vadeli yatırımcı olduğunun işareti de
bulunduğu kültürün diline saygıdan geçiyor. Aslında yabancı şirket
tanımımız yanlış. Bulunduğu kültüre hizmet etmeyen yabancı şirket
var.
Yeni kuşağın emojileri ve yazım alışkanlıkları Tambu sanal tuş
takımı ile hem kişiselleşiyor hem de yerelleşiyor. Akıllı
telefonlarda fiziksel tuşların kalkması önemli bir devrimdi. Ancak
şimdi akıllı tuş takımların, yerelleşen emojilerin ve kültürel
değişimin etkilerini görüyoruz.
TÜRKÇE İÇİN GÖREVE
Apple iOS işletim sisteminde, Android tuş takımındaki doğru Türkçe
tahmin oranı artıyor. Ancak bazen çok saçma önerilerle de
karşılaşıyoruz. Örneğin iOS Türkçe tuş takımıyla 'yok' diye
yazdığınızda 'yök' diye diretiyor! Türkçe konusunda gidilecek daha
yol var.
Ancak Türk şirketleri de ellerinin armut toplamadığını gösteriyor.
Türk Telekom girişimi Argela tarafından hazırlanan Tambu tuş takımı
Türkçe kişiselleştirilebilen, kültüre ait ifadeler ve karakterlerle
zenginleştirilmiş bir tasarıma sahip. Android ya da iOS işletim
sistemiyle de kullanılan Tambu tuş takımı, kullanıcının tercihine
göre farklı renk ve temalarla da kullanılabiliyor.
Türkçe F tuş takımı da var
Tambu tuş takımını Samsung Galaxy S8 ile denedim. Sanal tuş takımı,
içerdiği pek çok kişiselleştirme araçlarına rağmen fazla yer
kaplamıyor. Kişisel veri güvenliğine azami dikkat ettiğini net bir
açıklamayla ifade ediyor. Tuş takımı, istediğiniz tema ve rengi
seçmenize olanak tanıyor. Kullanmaya başladığınız tuş takımında
Türkçe F desteği de var. Yazım sırasında otomatik düzeltme
seçeneğini etkin hale getirirseniz, yazım yanlışları düzeltme
önerileri ve doğru tahminde bulunma oranı çok yüksek. Tuş takımını
kullandıkça sizin sık kullandığınız kelimeleri tanıyarak hızlı
yazma oranını yukarı çekiyor.
Çeviri de yapsın isterim
Argela tarafından geliştirilen tuş takımının farklı görevleri de
var. Türkçe'ye özel hareketli çıkartmalar ve GIF'ler ile kendinizi
en iyi şekilde ifade etmenizi sağlıyor. Değiştirilebilir
temalarıyla kişiye özel bir tuş takımı deneyimi yaşatıyor. Üstelik
Türkçe'ye özel geliştirilmiş yazı tamamlama ve düzeltme özelliğiyle
hızlı şekilde yazmanızı sağlıyor. Bir de 100 dilde desteklenen
çeviri hizmeti hislerinizin tercümanı oluyor. Yani bir tuş
takımından daha fazla özellik sunuyor.
iPhone X'e iPhone Ten demeyenler
iPhone X Türkiye'de vitrine çıktı. Fakat yeni iPhone X için hâlâ
pek çok insan 'ayfon iks' diyor. Çünkü Apple tutkunları ve şirket
için 10'uncu yıla özel Roma rakamıyla X yani on demenin bir sebebi
var. Ancak pek çok insan bu hikayeyi bilmiyor. Yani devler de
pazarlama hatası yapabilirmiş. İçselleştirdiği her durumu biraz
tüketici de kabul etsin diye beklemek çok burnu havada ve kibirli
bir tavır olmaz mı? Yani tüketici, firmanın içsel sebeplerine değil
sonuca bakıyor.