Amerikalı meşhur siyaset bilimci Joseph S. Nye self-determinasyon konusunda zihin açıcı bir yazı kaleme almış. Dünyanın dört bir tarafından verdiği örneklerle kısaca self-determinasyonun uygulanmasının çok zor olduğunu söylüyor. Dünyadaki devletlerin sadece %10’unun etnik olarak homojen olduğu dikkate alındığında, self-determinasyonun öncelikli ahlaki prensip olmaması gerektiğini iddia ediyor. Çekoslovakya gibi nadir anlaşmalı boşanmaların dışında, self-determinasyon temelli bölünmelerin daha çok çatışmaya sebep olduğunu yazarken satır aralarında self-determinasyon fikrinin aslında “büyük güç” rekabetinden mütevellit olduğunu da açık ediyor. Örneğin, Rusya Çeçenistan veya Kosova için istemediği self-determinasyonu, Abhazya için isteyebiliyor.
Nye’ın haklı satırları Katalonya ve IKBY’deki ayrılıkçı referandum girişimlerini daha geniş çerçeveye oturtmamız için önemli. ABD Başkanı Woodrow Wilson’un 1918’de “halkların kendi devletlerini kurma hakkı”