Geçenlerde bir bakan, konuşmasının bir yerinde “Bunları bize Allah yaptırıyor” dedi. İnançlı insanlara göre bu ifade genel anlamda doğrudur. Çünkü Kur'an'da “O'nun bilgisi dışında bir yaprak bile düşmez” (Enam-59.) ayeti ve buna benzer çeşitli ayetler var. Ancak yine aynı Kur'an, Nahl-93. ayetinde “Yaptıklarınızdan mutlaka sorumlu tutulacaksınız.” Şura-30'da “Başınıza her ne musibet gelirse, kendi yaptıklarınız yüzündendir.” (Zilzal 7-8) “Zerre kadar hayrın ve şer'in bir karşılığı olacaktır” diyen ayetler de mevcut.
Dolayısıyla konunun bütününe bakmadan işine gelen ayetleri baz alarak “Bunu bana Allah yaptırıyor” demek, Kur'an'a uygun bir izah değildir. Çünkü ne kadar hırsız, cani, tecavüzcü gibi suçları işleyen varsa, hepsi de “Bunu bana Allah yaptırdı” diyebilir! Her neyse şimdi gelelim bu karmaşık görülen durumun doğrusunu nasıl anlayacağımıza…Kur'an bu durumu da net olarak açıklıyor:
Hadid-22. Yeryüzünde ve kendilerinizde meydana gelen bir musibet yoktur ki biz onu uygulamaya koymadan önce bir kitapta yazılı olmasın.
Dikkat ettiyseniz ayet, yeryüzünde sözcüğüyle başlayarak yalnızca insanın başına gelen musibetler değil, doğadaki her olayın, tabiat kanunlarının önceden yazılı bir program olduğunu belirtiyor. Doğadan farklı olarak insanın yaratılış amacından dolayı ona, doğru ve yanlış davranışların neler olduğu onun davranış programına yükleniyor ve tercihle sorumluluk insana bırakılıyor. (Beled-7.8.9) Bilgisayar oyunları, konunun daha iyi anlaşılması için iyi bir örnek. Şöyle ki:
Oyunlarda bir hedef belirleniyor ve bu hedefe gidiş yolunda doğrularla birlikte yanlış, yanıltıcı hareketler de programlanıyor. Böylece oynayan kişi; akıllı ve doğru tercihler yaparak oynadığı takdirde oyunu kazanıyor. Yanlış tercihlerde bulunduğunda da kaybediyor!
İnsana ilişkin ilahi program da bu kadar basittir ve kolayca anlaşılır.