Bugün soykırımın yıldönümü!..

Her yıl ni­san ayın­da söz­de Er­me­ni Soy­kı­rı­mı id­di­ala­rı, Ba­tı top­lum­la­rın­da önem­li bir gün­dem mad­de­si oluş­tu­rur. Özel­lik­le ABD baş­kan­la­rı­nın 24 Ni­sa­n'­da bu ola­yı “Soy­kı­rı­m” söz­cü­ğüy­le anıp an­ma­ya­ca­ğı me­rak edi­lir. Ama bin­ler­ce­si ya­şa­dık­la­rı top­rak­lar­da, yol­lar­da ve­ya git­tik­le­ri yer­ler­de ha­ya­tı­nı kay­bet­miş Kaf­kas göç­men­le­ri­nin tra­je­di­si, ne­den­se hiç gün­de­me gel­mez, hat­ta ha­tır­lan­maz bi­le!.. Çün­kü Rus­la­rın soy­kı­rım ger­çe­ği üze­ri­ne ser­dik­le­ri ka­lın ör­tü­yü kal­dır­ma­ya pek ce­sa­ret edi­le­mez. 21 Ma­yıs Soy­kı­rı­mı'n­da ya­şa­nan kor­kunç acı­lar di­le ge­ti­ri­le­mez! *  *  * Oy­sa Çer­kez­ler, Ab­haz­lar – Da­ğıs­tan­lı­lar, Cem­guy­lar, Çe­çen­ler ve di­ğer Kaf­kas halk­la­rı, Çar­lık Rus­ya­sıy­la 100 yı­lı aş­kın bir sü­re sa­vaş­tı­lar. Sa­vaş­lar, Kaf­kas Halk­la­rı Fe­de­ras­yo­nu Baş­ka­nı Şeyh Şa­mi­l'­in 1859 yı­lın­da tes­lim ol­mak zo­run­da kal­ma­sıy­la gö­rü­nür­de so­na er­di. Gö­rü­nür­de di­yo­rum, çün­kü bu sa­vaş bit­me­di, bit­me­ye­cek ve hep sü­re­cek… *  *  * Bü­yük göç, 21 Ma­yıs 1854'te baş­la­dı. Sa­yı­la­rı yak­la­şık 1.5 mil­yo­nu bu­lan Kaf­kas­ya­lı, Çar­lık Rus­ya­sı­nın kı­yı­mı ne­de­niy­le kök sal­dı­ğı top­rak­la­rı bırakıp ayrıldı. Bin­ler­ce ka­dın, yaş­lı ve ço­cuk, yol­cu­lu­ğun zor şart­la­rı­na da­ya­na­ma­yıp dağ baş­la­rın­da, ya da de­niz­de öl­dü. Os­man­lı top­rak­la­rı­na ulaş­ma­yı ba­şa­ran­la­rın bin­ler­ce­si de, has­ta­lık ve aç­lık ne­de­niy­le ha­yat­la­rı­nı kay­bet­ti.

YAZININ DEVAMI