Anayurt içindeki demiryolu ise 1856 yılında yapımına başlanan
130 kilometrelik Aydın-İzmir demiryolu hattıydı; o da yabancılara
verilen imtiyaz ile inşa edilmişti… 1900’lü yılların başındaki
devasa Hicaz Demiryolları Projesi’nin inşası da yine imtiyazla,
petrol bölgelerine hızla ulaşmak için tasarlanmıştı; tabii ki
emperyalist tekeller tarafından!..
Osmanlı döneminde yapılan demiryollarının 4 bin 136 km’lik bölümü
bugünkü milli sınırlarımız içinde kaldı… Tabii demiryollarının
ezici çoğunluğu yine yabancı şirketler tarafından
işletiliyordu!..
–Ne de olsa yüzyıllara dayanan osmanlı ve Batı kafasına
göre Türkler bu işlerden anlamazdı!..
Cumhuriyetin
ilanından hemen sonra Mustafa Kemal’in emriyle
derhal demiryollarının millileştirilmesi, devlet kontrolüne
alınması çalışmaları başlatıldı. 1924 yılında Bayındırlık
Bakanlığı’na bağlı Anadolu-Bağdat Demiryolları Genel Müdürlüğü
kuruldu…