29 Ağustos 1955: Londra’da Kıbrıs görüşmeleri başladı…
Grivas önderliğindeki EOKA, adada yaşayan Türk ve
İngilizlere karşı terör saldırılarına başlamış, bu durum kamuoyunda
büyük bir öfke yaratmıştı… Londra’da üç garantör devlet, İngiltere,
Türkiye ve Yunanistan bu durumu görüşmek üzere toplanmıştı.
Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu
temsil ediyordu…
Görüşmeler günlerce devam etti ancak işler Türkiye’nin istediği
gibi gelişmiyor Yunanistan her gelişmeye taş koyuyor, engel
çıkarıyordu. Zorlu, Türkiye’ye şöyle bir mesaj gönderdi:
-Elimizi güçlendirecek bir şeyler
yapılmalı!..
6 Eylül 1955… İstanbul Ekspres Gazetesi
yıldırım baskı yaparak şu manşetle çıktı:
-Atamızın Selanik’teki evi
bombalandı!..
Hükümete yakınlığı ile bilinen 20 bin
tirajlı Ekspres Gazetesi aynı gün içinde toplam iki baskı yapmış ve
290 bin gazete dağıtmıştı!.. Kağıt sıkıntısının had safhada olduğu
bir dönemde küçük bir gazetenin böylesine bir baskı yapması ancak
mucize ile açıklanabilirdi! Aynı gün ellerinde kazma, balta ve
sopalarla on binlerce kişi sokaklara dökülerek Yunan, Ermeni,
Yahudi yani gayrimüslimlere ait 4 bin 214 ev, bin 4 işyeri,
73 kilise, 1 sinagog, 2 manastır, 26 okul ile aralarında fabrika,
otel bulunan 5 bin 317 yeri tahrip etti…
-Fatin Rüştü Zorlu’nun “bir şeyler yapılmalı” isteği
karşılığını bulmuştu!..
İstanbul’da bulunan 73 Rum Ortodoks kilisesinin tümü ateşe verildi. Kiliselerin içindeki kutsal resimler, haçlar, ikonalar ve diğer kutsal eşyalar tahrip edildi… Resmi rakamlara göre 11 kişi, Helsinki Watch örgütünün raporuna göre ise 15 kişi yaşamını yitirdi…
Kurunun yanında yaş da yanar misali, Yunanlılara karşı başlayan galeyandan Ermeni ve Yahudi yurttaşlar da nasibini aldı!.. Önce Beyoğlu’nda başlayan sald...