Mustafa’nın doğduğu yıldı…
Osmanlı’nın başkenti İstanbul’a uzak bir memleket köşesinde,
Selanik’te dünyaya gelen bu çocuk, çok değil 40 yıl sonra, batan
Osmanlı’nın küllerinden bir Cumhuriyet yaratmak için silaha
sarılacak, dünyanın emperyalist efendilere tarihteki ilk yenilgiyi
tattıracak, Türk Milleti’nin Anadolu’da yeni ve bağımsız bir devlet
kurmasına ön ayak olacak, Türk Milleti’nin yeniden doğuşunun önderi
olarak tarihin şanlı sayfalarında yerini alacaktı:
-Mustafa Kemal Atatürk!..
Onun doğduğu yıl,
1881 ise Osmanlı devletinin tarihten silinmesinin başlangıcı olarak
Tarih Baba’nın defterine kaydedilecekti! Çünkü koca Osmanlı,
1854’te Kırım Savaşı’ndan beri aldığı borçlar nedeniyle iflas
etmiş, başta İngiltere, Fransa, Avusturya olmak üzere 15 ayrı
devlete tam 249 milyon lira borçlanmıştı…
Tahtta, “Yeni Osmanlıcı” zevatın “Ulu
Hakan” olarak kutsadığı 2. Abdülhamit
oturuyordu. Onun rızasıyla alacaklı devletler bir araya gelerek
Osmanlı’nın iliğini, kemiğini sömürecek “idareyi” oluşturdular:
-Duyunu Umumiye!..
“Genel
Borçlar” anlamına geliyordu… Bu idare Osmanlı’nın başta
tütün ve tuz olmak üzere pek çok üretim malına, gümrük gelirlerine
el koydu. Geçen yıllar içinde durum o hale geldi ki, Osmanlı
ekonomisi tam anlamıyla köleleşti! Borçlar İdaresi’nin diğer adıyla
Duyunu Umumiye’nin başına çöreklenmiş İngilizler ve Fransızlar,
Meclis-i Mebusan’da görüşülen, kabul edilen yasaları dahi
değiştirme ya da olduğu gibi çöpe atma imtiyazını elde ettiler.
Bu idarenin gözetiminde 1884 yılında Reji İdaresi kuruldu.
İstanbul, İzmir, Selanik, Trabzon, Samsun gibi şehirlerde tütün
işleme ve sigara fabrikaları kuruldu… Ayrıca bu şirket tuz üzerinde
de tekel konumuna geldi.
Kısacası, koca ülke çeteleşmiş bu idarenin elinde tam anlamıyla
oyuncak haline gelmişti! Ne zamana kadar? Lozan Antl...