ABD’nin Suriye’den çekilme kararını açıklanmasından sonra ortaya çıkan tablo bir gerçeğe işaret etmektedir. Evet, bir çekilme ‘kararı vardır’ fakat somut bir ‘çekilme planı’ henüz ortada yoktur. Bu planı oluşturmak aynı zamanda ABD’de Ortadoğu siyasetinin yenilenip yenilenmemesi gibi bir konuya gelip dayanmaktadır.
Meseleyi ABD Başkanı Trump’ın davranışına bağlayarak açıklamak ne kadar doğrudur? Bir uluslararası siyaset meselesini ABD’deki Trump karşıtlarının ürettiği politik esprilere dayanarak açıklamak ya da Başkan’ın dalgalı tavrına indirgeyerek anlamak da yetersiz kalacaktır. İşin kurumsal boyutunu, ideolojisini, ABD’deki güçler arasındaki hiyerarşiyi, politik iktidar elitlerinin yapısını dikkate almadan Trump’ın davranışlarını dahi açıklamak yetersiz olacaktır.
ESKİ DÜNYANIN EFENDİLERİ
Meselenin birkaç boyutunu birlikte ele almak gerekir. İlki, ABD’nin yaklaşık İkinci Savaş’tan bu yana yürüttüğü uluslararası düzende kurulu ‘dünya sistemiyle’ il