Türkiye demokratikleşmesi neden bu kadar zor olan bir ülkedir? Dikkat buyurunuz hangi adımlar atılmamıştır, 1950’lerden bu tarafa ne bedeller ödenmiştir. Seçilmiş ilk başbakanını bu uğurda kaybetmiş olmak nasıl bir dramdır! Dün yapılan halk oylamasını şimdiye kadar yapılan değişim hamlelerinin son aşaması olarak değerlendiriyorum. 2007 halk oylamasıyla ‘bürokratik tahakküm geleneğinin’ en tahkim edilmiş en korunaklı mevzii (militarist ideoloji böyle düzenlediği için terimin askeri olması normaldir) halk tarafından ele geçirilmiştir. 2010 Referandumu’nun devlet yapısı içinde ‘militarist ideolojinin karargahı’ ve sivil idareyi seçilmişleri denetim altına alan, millet iradesini hapseden bir kurum olarak düzenlenmiş MGK yapılanmasını tasfiye ederek sivilleşme yönünde nasıl ileri bir adım olduğunu hatırlamak lazımdır.
“Bunun sebeplerini anlamak analiz etmek elbette ki önemlidir fakat daha mühim olanı demokratikleşme sürecinin artık geriye çevrilemeyecek bir dinamizm kazanmış olmasıdır. Bunda şüphesiz birçok faktörün rolünden bahsedilebilir. Bunlar arasında toplumsal değişme süreçlerinin başat bir konumda olduğunun altının çizilmesi gerekir. Türk toplumunun tarımsal karakterinin değişmesi, köylü bir toplumsal hayat tarzından kentlere, metropolitan hayat tarzına uzanan değişimi yaşaması şunun şurasında otuz-kırk yıllık bir olaydır.”
Toplumsal değişimin gücü