RİZE'de Atatürk Heykeli'nin kaldırılması yolundaki meydan düzenleme girişimi yanında, CHP'li eski vekil ve bakan Ali Topuz'un 'Değişimi Yaşamak' (Doğan Kitap) adlı kitabından, 'Şapka Devrimi'ne Rizelilerin karşı çıkışına dair hatırlatmalar yapmıştık. Atatürk Büstünün yerine çay bardağı koymayı düşünen kafalar bunları öğrenmeliydi; geçmişte Rize'de neler olduğuna dair...
Topuz, dedesi ve babasından ve bu konudaki araştırma yapanlardan bir çok gerçeği aktarıyor kitabında.
Atatürk'ün 'Şapka devrimi' en zor olan değişimlerin ilk sıralarında yer alıyordu. Topuz 'Gericilik' girişimleri nedeniyle Atatürk'ün "Hocaları çok olan bu muhitte, ilm ü irfan teşkilatlarımızın süratle faliyete başlaması pek lüzumludur" diyor, okul yapımına 'fazla alaka' gösterilmesini istediğini aktarıyor.
"Mustafa Kemal'in medreselerin açılmayacağını kesin bir ifadeyle söylemesi, Rize'de ve özellikle Potomya'daki (Güneysu) hocaları ve tarikatçıları kızdırmıştı. Onlar etkinliklerini ve itibarlarını medreselerden alıyorlardı. Askerlik hizmetinden muaf sayılan ve geçimlerini medreselerden sağlayan bu kişiler, imtiyazlarını kaybetmiş olmayı içlerinde sindiremiyorlardı" diyen Ali Topuz, Rize dışından gelen kışkırtmalara da dikkat çekiyor ve şunları söylüyor:
"Din elden gidiyor" iddiaları ve istismarcılığıyla Mustafa Kemal'e ve onun getirdiği yeni rejime, devrimlere karşı örgütlenerek tavır koymaya yönelenler, Şapka Devrimi'ni bahane ederek isyan hareketini camilerden ve imamların öncülüğünde başlatarak yürümüştür.