Ağustos 1914 Pazartesi günü Almanya'nın Paris Büyükelçisi, ülkesinin Fransa'ya savaş ilan ettiğini belirten notayı muhataplarına verdi.
Aynı akşam İngiltere Dışişleri Bakanı Sir Edward Grey'in penceresinden dışarı bakarken “Avrupa'nın dört bir yanında ışıklar sönüyor” dediği rivayet edildi.
Batı, kendi arasındaki paylaşım savaşlarını bir sefer de 1939-45 arasında halletmeyi denedi.
İki savaş on milyonlarca ölü karşılığında patronun kim olduğunu silah gücüyle belirledi.
Arkasından AET, BM, AB gibi kurumlarla yüzlerce yıldır aralarındaki mücadelenin bir daha kanlı olmaması için kurumsal önlemler aldılar.
Artık aralarındaki savaş illâ silah kullanılacaksa başka topraklarda olacaktı.
Batı'nın bu dönüşümüyle eşzamanlı olarak tam tersi gelişmeler Doğu'da yaşandı. Artık Doğu'nun kendi hesaplarını büyük kanlar akıtarak çözmeye çalıştığı sürecin içindeyiz.
Paris'te Cuma akşamı 7 ayrı noktadan aynı anda yapılan saldırılar için bir şey söylenecekse 101 yıl önce İngiliz Dışişleri Bakanı'nın söylediğini uyarlamamız gerekiyor; “Ortadoğu'nun dört bir yanında ışıklar sönüyor…”