Yıllarca Türkiye’de ve bütün Batı’da tek bir sorunun cevabı
arandı. Üzerine konferanslar düzenlendi, televizyonlarda uzun uzun
tartışıldı, yazılar yazıldı, tezler yapıldı. Soru şuydu:
İslam/Müslümanlar demokrasiyle bir arada yaşayabilir mi?
Türkiye için (Bu yazının sınırlarını zorlasa da Ortadoğu için de)
artık acil olarak başka bir soruya cevap bulmamız gerekiyor
bugün;
Laikler demokrasiyle bir arada yaşayabilecek mi? Laikler demokrat
olabilecek mi?
Türkiye’de laikler ile dindarlar arasında demografik bir fark var.
Dindarlar daha kalabalık. Laikler bu farkı yıllarca en başta
orduyla tabii siyaset, akademi, medya, bürokrasi, sanat
dünyasındaki ağırlıklarıyla kapatmaya çalıştılar.
Çok partili hayata geçene kadar bir sorun yoktu. 1960 darbesi ve
1961 anayasasıyla da sandığa rağmen iktidarda kalmanın formülünü
buldular.