“Sosyal demokrasi” nedir?
Geçmişten günümüze sosyal demokrat partilerin programlarına baktığınızda, körlerin fil tanımı ortaya çıkıyor.
“Kemalizm” veya “bilimsel sosyalizm” dendiğinde, yorum farklılıkları olsa da, temel bazı ilkelerden söz edebilirsiniz.
“Sosyal demokrasi” dendiğinde ortaya çıkan tablo çok farklı. Hem aynı dönemde faaliyet gösteren sosyal demokrat partilerin programları arasında çok büyük farklar var, hem de aynı partinin zaman içinde değiştirilen programlarında.
Sosyal demokrasinin bir kanadının beşiği olan Almanya’ya bakalım.
Almanya Sosyal Demokrat Partisi 14-20 Ekim 1891 günleri toplanan kongresinde kabul ettiği Erfurt Programı ile genel anlamıyla Marksist bir kimlik kazandı.
MARKSİST ALMAN SOSYAL DEMOKRATLARI
Erfurt Programı’nda şu değerlendirmeler yer alıyordu: “Proleterlerin sayısı giderek daha artıyor, işsiz işçiler ordusu giderek daha kitleselleşiyor, sömürenlerle sömürülenler arasındaki karşıtlık giderek daha sertleşiyor, çağdaş toplumu iki düşman kampa bölen ve tüm endüstrileşmiş ülkelerin ortak niteliğini oluşturan burjuvaziyle proletarya arasındaki sınıf mücadelesi giderek daha keskinleşiyor.”