“Sıradan işçi” karşısına çıkan ve gideren büyüyen sorunları çözmeye kalktığında önce en risksiz, en kolay, en az özveri isteyen, en az bedel ödenecek yollara başvurur. Bu konuda gelişkin bir sezgisi ve büyük deneyim birikimi vardır.
BEDELSİZ VE RİSKSİZ YOLLAR
İşverene yaranmak, iktidardaki siyasal partiden yardım istemek, bir cemaate veya tarikata kapılanmak, etnik kimliği veya hemşehrilik ilişkisini kullanmak en yaygın yöntemlerdir.
Eğer mümkünse, bir başka işyerinde daha iyi koşullarla bir işe girebilir.
Yurtdışına işçi olarak gitmek, “kapağı yurtdışına atmak” da bir çözüm olabilir. 1960’larda önce Almanya’ya ve ardından diğer Avrupa ülkelerine gidenler, çok zor koşullara rağmen, geçim sorununu çözdüler. Daha sonraki yıllarda Avustralya, Libya, Suudi Arabistan ve son olarak da Rusya, Türkiye’de sıkıntı çeken binlerce işçi için “çözüm” oldu.
Köyüyle bağı devam eden bir işçi için köyüne dönmek de geçici bir çözüm sağlayabilir. Hele köyünde kira vermeden yaşarken, kolayca ve hızlı bir biçimde ulaşabileceği şehirde sigortalı bir iş bulabilirse, işlerini düzene sokabilir ve çok “munis” bir işçi olur. Günümüzde bazı işverenlerin köylere servis sağlayarak fabrikalarda sigortalı olarak çalışacak işçileri köyden temin etmeleri, “munis” bir işgücü arama çabasının sonucudur.