Bugün 27 Kasım. Pek kimsenin anımsayacağını sanmıyorum ama 40 yıl önce, 27 Kasım 1978 günü, UNESCO, Atatürk’ü “sömürgeciliğe ve emperyalizme karşı verilen ilk mücadelenin önderi” olarak kabul etti ve 1981 yılındaki 100. yıl kutlamalarını desteklediğini açıkladı.
UNESCO NEDİR?
UNESCO, Birleşmiş Milletler’in eğitim, bilim ve kültür örgütüdür. Amacı, eğitim, bilim ve kültür alanlarında uluslararası işbirliği yoluyla barışın sağlanması ve güçlendirilmesidir.
UNESCO’ya göre, halklar arasında kalıcı barışın sağlanmasında hükümetlerin siyasi ve ekonomik girişimleri yeterli değildir. Barış, halklar arasında diyaloğa ve karşılıklı anlayışa dayanmalıdır. İnsanlar arasında dayanışma teşvik edilirse, barış eğilimi güçlendirilir.
Birleşmiş Milletler’de ve ona bağlı örgütlerde günümüzde başta ABD olmak üzere çeşitli emperyalist ülkeler belirleyici bir rol oynamaktadır. Ancak bir dönem bazı durumlarda, Birleşmiş Milletler ve ona bağlı örgütlerde anti-emperyalist kararlar da alınabiliyordu. Özellikle 1970’li yıllarda kapitalist blok ve sosyalist blok dışında kalan ve sömürge statüsünden kısa bir süre önce kurtulmuş olan ülkelerin oluşturduğu Bağlantısızlar Hareketi, Birleşmiş Milletler’de ve onunla bağlantılı uluslararası örgütlerde sömürgeciliğe ve emperyalizme karşı kararların alınabilmesini sağlamıştı. Bu kararlardan biri de Atatürk’e ilişkindir.
UNESCO’nun 27 Kasım 1978 tarihinde aldığı karar, hem bu niteliktedir, hem de Atatürk’ün devrimci kişiliğinin emperyalist güçler tarafından bile kabul edilmek zorunda kalındığının bir göstergesidir.