Türkiye’de kapitalizmin gelişmesinde önemli aşamalar geçildi.
Ülkemizde küçümsenmeyecek bir sermaye birikimi var. Bu sermaye
birikiminin ne kadarı ülkemiz yurttaşlarına ait? Ne kadarının
çıkarları bağımsız bir Türkiye’den yana?
SERMAYENİN MİLLİYETÇİLİĞİ NASIL GELİŞTİ?
Osmanlı’da kapitalizm geç gelişti. Hollanda, İngiltere ve Fransa’da
kapitalizm erken gelişmişti. Uluslararası düzeyde ticaret yaparak
daha da zenginleşme çabasında olan sermayedar sınıfın çıkarları,
milli devletin ortaya çıkmasını, ülke halkından bir milletin
yaratılmasını gerektiriyordu. Tüccarların gemisi Hindistan’a
gidecekse, onu korsanlardan ve başka ülkelerin gemilerinden
koruyacak güçlü bir donanmaya ve orduya ihtiyacı vardı. Bu
donanmayı ve orduyu da millet kimliğiyle hareket eden insanlar
dolduracaktı. Bu nedenle, bu gibi ülkelerde kapitalizmin
gelişmesiyle güçlenen sermayedar sınıflar milliciydi,
milliyetçiydi.
OSMANLI’DA FARKLI DURUM
Osmanlı’da böyle değildi. Osmanlı’da Müslümanlar savaşlarda canını
verirken, askerlikten muaf olan Ermeni, Rum ve Yahudiler’in bir
bölümü, uluslararası ilişkilerini de kullanarak, zenginleşti.
Bunların çıkarları güçlü bir Osmanlı’yı değil, emperyalistlerle
işbirliğini gerektiriyordu. Nitekim öyle davrandılar. Kurtuluş
Savaşı sırasında İstanbul’da odaklanmış olan sermayedar sınıf,
Anadolu’ya değil, işgalci Yunan ordusuna maddi yardımlarda bulundu.
İttihat ve Terakki’nin milli iktisat politikası da millici bir
sermayedar sınıf yaratmada başarılı olamadı. 1920’li ve 1930’lu
yıllarda millici bir sermayedar sınıfı yaratma çabaları da istenen
sonucu vermedi. Sermaye sahiplerinin büyük &cced...