Ulus gazetesi muhabiri Cemal Kutay o anları şöyle yazıyordu:
“Bütün millet, kendisine haysiyet, hürriyet, istiklal, güzel şeyler
armağan etmiş şefkatli bir babadan öksüz
kaldığında nasıl gözyaşı döker? İşte öyle gözyaşı döküyordu.
Şahit olmayanlara, bu asrın hadisesini, bu vefa ve minnet selini,
yazı, söz, fotoğraf, beste, tabloyla anlatmak
mümkün değildir.
Zerrece protokol yoktu.
Merasim gibi hiçbir fani hissin izi yoktu.
Vakar içinde tavaf eden millet vardı.
Kadınlar çoğunluktaydı.”
★
Ceviz ağacından tabuta Türk Bayrağı örtüldü.
Top arabasına yerleştirildi.
★
Anıtkabir'e gidiyordu.
★
Şeref holünün önünde katafalka yerleştirildi.
Son konuşmayı, Cumhurbaşkanı Celal Bayar yaptı.
“Atatürk…
Seni halife yapmak, padişah yapmak isteyenler oldu.
İltifat etmedin.
Milli irade yolunu seçtin.
Hayat ve şahsiyetini milletinin hizmetine vakfettin.
Türk'ün gıpta ettiği, taziz ettiği, övdüğü ve övündüğü vasıflara
maliktin, bütün bu meziyetlerinle Türk'ün ta
kendisiydin.
Şimdi seni, kurtardığın vatanın her köşesinden gönderilen mukaddes
topraklara veriyoruz.
Bil ki, hakiki yerin, daima inandığın ve bağlandığın Türk
Milleti'nin minnet dolu sinesidir.
Nur içinde yat.”
★
42 tonluk yekpare mozolenin tam altında yeralan sekizgen odaya
indirildi. Saat 13.30'du.
Mustafa Kemal vatan toprağına defnedildi.
★
Sırasıyla, Cumhurbaşkanı Celal Bayar, TBMM başkanı Refik
Koraltan, ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Başbakan Adnan
Menderes, dışişleri bakanı Fuat Köprülü, TBMM eski başkanı
Abdülhalik Renda ve kızkardeşi Makbule birer kürek toprak attı.
Anıtkabir komutanı yüzbaşı Halit Yener, üsteğmen Cemal
Tezgörücü, üsteğmen Mustafa Eser'den sonra, Muhafız Alayı'ndan
12 Mehmetçik, toprak kapatma işlemini tamamladı.
★
Cenaze töreni Ankara Radyosu'ndan naklen yayınlandı.
Güzergah boyunca 28 noktadan 28 spiker tarafından aktarıldı.
Mezar odasından canlı yayın yapıldı.
★
Devlet tiyatrosu sanatçıları ve şairler, Mustafa Kemal Atatürk'ü
anlatan özlü sözlerle naklen yayına katıldılar.
Behçet Kemal Çağlar mesela, şöyle diyordu…
“Fikir ölür mü?
Eser ölür mü?
Millet adam ölür mü?
Bayrak Adam ölür mü hiç?
Biz bu toprağın üstünde duranlar, biz o emaneti alanlar, doğum
tarihimiz kaç olursa olsun, hep birden 19