Uzman psikologdan stres çarkı uyarısı: Göründüğü kadar masum değil

Özel Ümit Hastanesi’nde Uzman Psikolog olarak görev yapan Seda Gün, stres çarkının çocuklarda dikkat dağınıklığına sebep olabileceği ve ilerde büyük sorunlar doğurabileceği hakkında açıklamalarda bulundu.
Çocukların gelişim çağlarında öğrenmek için tekrarlara ilgi duyuyor. Bu nedenle çocukların aynı filmi üst üste izlemesi, aynı oyunu tekrar tekrar oynaması, kitabı, masalları tekrar dinlemek istemesi normal olarak karşılanıyor. Tekrarlayan davranışlar çocuklar için konfor ve güvenlik anlamına geldiğini aktaran Uzman Psikolog Gün, çocukların alışkanlıklara, kurallara ve rutine ihtiyaçları olduğunu ve böylelikle, dünyalarını daha iyi organize edip, daha fazlasını keşfedebildiğini ifade etti.

“Çocuklarında bağımlılık yapabilir”
Sabit program türü ile çocukların bir güvenlik hissi de elde ettiğini söyleyen Uz. Psk. Gün, stres çarkının çocuklarda bağımlılık yapabileceğini aktararak, “Bu verileri elimizde bulundurarak stres çarkını düşündüğümüzde çocukların bu dönen oyuncağı takibi daha da hali hazırda bulunur gibi görünüyor. Farklı renkler ve dönen nesneleri bilinçaltında takibe zorlayacağı düşünülerek sağlıklı çocuklarda dikkat dağınıklığına sebep olacak gibi görünüyor. Bu nedenle ailelerin çocuklarına bunu kullandırma noktasında dikkatli olmaları gerekir ve çocuklarında bağımlılık yapabilir. Özellikle otizm spektrum bozukluğu olan özel çocuklarda tek tip fiziksel davranışlara çok sık rastlayabiliriz. Dönen çamaşır makinesini izleme,dönen tekerlekler, yanıp sönen ışıklar gibi tekrarlayan davranışlara ilgi duyabilirler. Oyunları durmadan dönen toplardan oluşabilir ya da defalarca aynı videoyu izleyebilirler” dedi.

“Tedavi ile iyileştirilmeye çalışılmaması ileride daha büyük sorunlara neden”
Tekrarlayan davranışlara müdahale edilmemesi yani tedavi ile iyileştirilmeye çalışılmaması ileride daha büyük sorunlara neden olabileceğini belirten Uz. Psk. Gün, “Ekolalinin uzun süre devam etmesi demek iletişim becerilerini geliştirememesi ve sosyalleşememesi demektir. Bu nedenle tekrarlayan davranışlar sergileyen otizmli çocukların bu davranışlarının yok edilmesi ve paralel olumlu davranışlarla iyileştirilmesi gerekir. Stres çarkı ,otizmli çocuklarda problem davranışın devam etmesine, bu davranışı devam ettirmek için bir araç niteliği görüyor iken aynı zamanda tekrar eden davranışları söndürmek isteyen, davranışın yerine yeni alternatif davranış öğretmek isteyen öğretmenlerin de işlerini zorlaştıracak bir araç gibi görünüyor” şeklinde konuştu.