Atlantik İttifakı çöküyor mu?

11 Temmuz’da Brüksel’de başlayacak olan 2 günlük “NATO Liderler Zirvesi”nin, ABD ile Avrupalı mütfefikleri arasında yaşanan gerginliğin yeni bir sahnesi olmasından korkuluyor. Trump NATO Zirvesi’nin ardından Helsinki’de Rusya lideri Putin ile zirve gerçekleştirecek. Trump “Rusya G-7’ye dönsün” diyerek Avrupalı müttefiklerini sinirlendirdi. ABD, İngiltere, Kanada, Almanya, İtalya, Fransa ve Japonya’nın üye olduğu G-7’nin tarihi 1970’lere gidiyor. “Soğuk Savaş” dünyasının Batı kanadını temsil eden en zengin ülkeleri tarafından kurulan G-7, 1998’de Rusya’nın üye olmasıyla “G-8” oldu. Kırım’ı ilhâk kararı sebebiyle Rusya’nın üyeliği 2014’te askıya alındı. Trump ise Kırım’ın Rusya’nın bir parçası olduğunu düşünüyor.

1990’ların başlarında “Soğuk Savaş” dönemi kapandı, merkezinde Rusya’nın yer aldığı “Sovyetler Birliği” dağıldı, NATO’nun rakibi “Varşova Paktı” da çöktü. Sovyetler Birliği’nin Avrupa’daki eski uydularının önemli bir kısmıysa AB ve NATO üyesi oldu. Estonya ve Letonya gibi Baltık ülkeleri üzerinden NATO doğrudan Rus sınırlarına dayandı. Ukrayna ve Gürcistan ise “Barış İçin Ortaklık Programı” çerçevesinde NATO’yla bağlantılı. ABD ile Rusya arasındaki gerginliğin sebeplerinden biri ‘Sovyet tehdidi’nin ortadan kalkmış olmasına rağmen NATO’nun Avrupa’da genişlemeye devam etmesi.

NATO’yu “modası geçmiş kuruluş” olarak niteleyen Trump, Avrupalıların ABD’nin askerî korumasından yararlanmaya devam etmeleri için gelirlerinin yüzde 2’sini kasaya koymalarını şart koşuyor. Aksi halde Avrupa’daki ABD askerlerini geri çekeceği mesajı veriyor. Trump’ın hedefindeki ilk ülkeyse, Almanya. Trump, Angela Merkel’in göç politikasını da eleştiriyor.