Abdülhamid’i anlamak

Sevenin sevmek için, nefret edenin nefret etmek için çok fazla sebebi var. Kimi daha sonra fikrini değiştirip pişmanlık duymuş. Osmanlı İmparatorluğu’nun 34. padişahı, 113. İslam halifesi ve çöküş sürecindeki en önemli politik figür. Kimine göre “kızıl sultan” kimine göre “Cennet mekan”.. 7 tarikatın postunda oturan dini bütün bir Müslüman.

21 Eylül 1842’de doğdu - 10 Şubat 1918’de 76 yaşında hayata veda etti. 31 Ağustos 1876’da 34 yaşında tahta çıktı ve 31 Mart Vakasından kısa bir süre sonra, 27 Nisan 1909’da, tahttan indirilene kadar 33 yıl ülkeyi yönetti.

Garip bir dönemdi. Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak akımlarının çatıştığı bir ortamda, Abdülhamid de “İslamlaşmak”tan yana olduğu halde, mesela Said Nursi, Mehmet Akif, Şeyhülislam’lardan Mustafa Sabri, Babanzade, Hasan Basri Çantay, Elmalılı Hamdi, İskilipli Atıf, Ömer Rıza Doğrul Abdulhamid’in karşısında idi. Biz bu durumu anlamaya çalışmadık.. Osmanlı devletinin kurtuluşu için kimi Fransa’ya yanaşmaktan söz ediyordu, kimi İngiltere’ye, kimi Almanya’ya, kimi Amerika’ya!