“Hangi Atatürk” ya da “hangi CHP”

Hatırlarsanız, bir zamanlar Nadir Nadi’nin “Ben Atatürkçü Değilim” diye bir kitabı vardı. Atilla İlhan’ın kitabının adı da “Hangi Atatürk”tü!

Şimdi bu kitap adlarını şöyle tercüme etmek gerek: “Ben CHP’li değilim” ya da “Hangi CHP”. İmamoğlu sonrası, İmamoğlu kazansın ya da kaybetsin, CHP’de hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. CHP’lilerin şuuraltında bu konuda ciddi bir tedirginlik var.

Mustafa Kemal’in siyasi hayatında birçok çelişki var. Osmanlı döneminde İttihat Terakkicidir.

Samsun’a giderken Cumhuriyet fikriyatındadır. Ama mesela Kars İslam Cumhuriyetinden hiç söz etmez. Oysa Mustafa Kemal Erzurum, Sivas kongreleri diye bir mektebin bir sınıfında toplantılar yapmak üzere yola çıkmaya hazırlandığı günlerde, Kars’ta, konfederatif, başkanlıkla yönetilen, ordusu, parası, bayrağı, Anayasası olan bir Cumhuriyet vardır: Kars İslam Cumhuriyeti. İngilizler bu Cumhuriyeti yıktıktan bir ay kadar sonra Mustafa Kemal Samsun’a çıkar. Samsun limanı, İstanbul limanı gibi İngilizlerin kontrolündedir. İngilizler durumun farkındadır ama bir sorun yaşanmaz.

Mustafa Kemal, heyeti temsiliye adına Ankara’ya döndüğünde hilafetçi ve saltanatçıdır.