Hızlı ve yavaş düşünme
Prof. Özgür Demirtaş'ın takipçilerine tavsiye ettiği kitaplar arasında Daniel Kahneman'ın kitabı da vardı. Kitabı okuduktan sonra, hakkında yazılanlara bakarken -tararken- Temel Aksoy'un konuyla ilgili yazısına...
Prof. Özgür Demirtaş'ın takipçilerine tavsiye ettiği kitaplar arasında Daniel Kahneman'ın kitabı da vardı. Kitabı okuduktan sonra, hakkında yazılanlara bakarken -tararken- Temel Aksoy'un konuyla ilgili yazısına rastladım. Bir konu ancak bu kadar güzel anlatılır ve özetlenir.
Bu özetten sonra konuyu daha iyi anladım.
Buyurun:
"Nobel Ödüllü Daniel Kahneman ve deneysel psikolog Amos Tversky yaptıkları çalışmalarla beynimizde iki farklı sistemin iç içe çalıştığını ortaya koydular. Sistem 1, çok hızlı karar alan; Sistem 2 ise verileri dikkatlice inceleyen, hesap kitap yapan ve çok daha yavaş çalışan bir sistem. Bu iki sistemin becerileri çok farklı. Karşılaştığımız durumlar hangisinin uzmanlık alanına giriyorsa o sistem devreye giriyor.
Akşam gideceğimiz davette ne giyeceğimizi düşünürken, hesap yaparken, arabamızı zor bir yere park ederken, iki fotoğraf makinasının özelliklerini kıyaslarken Sistem 2 devrededir. Sistem 1 ise bunun aksine refleks gibi, otomatik olarak, doğal dürtüler ve içgüdülerle, bizim bir gayret göstermemize gerek kalmadan bizim adımıza karar alan sistemdir. Çoğu zaman, aklımızın kontrolünün Sistem 1’de olduğunun farkına bile varmayız. Sistem 1, bir tür otopilot işlevi görür. Bizim 'hiç düşünmeden' birçok işi yapmamızı sağlar. Sezgisel kısa yolları kullanarak karar verir. Hayatımızı hızlandırır ve kolaylaştırır.
Yeni biriyle tanıştığımızda, bir iş görüşmesi yaptığımızda, aniden veya stres altında karar vermemiz gerektiğinde Sistem 1 devrededir. Bir arkadaşımızla karşılaştığımızda onun üzgün olduğunu hemen anlamamız, Sistem 1 sayesindedir. Sistem 1, bizim hayatta kalmamızı güvence altına almaya programlanmıştır. Bizi düşmanlardan, tehlikelerden koruyan Sistem 1’dir. Atalarımızdan devraldığımız bütün içgüdülerimiz Sistem 1’e ait özelliklerdir.