Kim kiminle uzlaşacak

 U Z L A Ş M A

80 öncesinde zannedilirdi ki, iki parti başkanı uzlaşsa bütün dertler bitecek.

İki partiden kasıt Demirel'in Adalet Partisi.. Ecevit''in Cumhuriyet Halk Partisi.

Evren Paşam bile ülkenin başına gelen felaketleri bu iki parti başkanının uzlaşmaz tavrına bağlardı.

İhtilalden sonra epey bir zaman bu işe vurgu yaptı.

Toplum kamplara ayrılmıştı.

Sağ vardı, sol vardı, bir de aşırı sağ aşırı sol vardı.

Öyle diyorlardı bize.

Hatta paşam, "aziz vatandaşlarım, işin vahametine bakın ki polis bile ikiye ayrıldı.. memurlar bile ikiye ayrıldı" derdi.

Polis ikiye ayrıldı derken Pol-Der'i, Pol-Bir'i kastediyordu.

(Aslında bu örneğin ümid verici bir tarafı da var. Geçmişte bölündük, öldük, bittik, gerildik, dağıldık denilen dönemlerin sonunda hep yeni bir aşamaya geçmişiz, Türkiye'nin çehresi öyle ya da böyle değişmiş. Rotası değişmiş. Belki yine öyle olur. Bize düşen fazla bir iş yok gibi görünüyor. Eyyamcılık yapmayalım, yeter.)

...

12 Eylül'ün ilk günlerinde  Evren Paşa, Saltık Paşa'ya soruyor:

-Haydar Paşa, diyor; bu terör nasıl birdenbire kesildi?

Haydar Paşa, dirayetimiz, aldığımız tedbirler, kararlılığımız vs. gibi şeyler söylüyor.

Evren Paşa, başka bir sebeb olmalı, diyor.

Kullanıldıklarını demeyelim ama yönlendirildiklerini ima ediyor.

Aradan kaç yıl geçtikten sonra kamuoyu 12 Eylül öncesi terörün sebebini anladı.

Onbeş yıl.

Onbeş yıl sonra bu konu enine boyuna tartışılırken bir uzman, "Eğer ordu bu yönlendirmeyi fark edip mesaj verseydi kamuoyuna.. 'Ne yaparsanız yapın. Her gün 10 değil, 20 kişinin de ölümüne sebeb olsanız biz karar verdik yönetime müdahale etmeyeceğiz', deseydi.. terör ertesi gün dururdu" dedi.

Bu tespit doğru ise, Demirel'le Ecevit'in uzlaşmasının bir anlamı olur muydu?

Uzlaşamazlardı kısmı bir yana uzlaşsalardı da bir anlamı olmazdı.

Aynı mantıkla bugüne bakınca gerilimin ortadan kaldırılması için kiminle kimin uzlaşması lazım?

Gerilimin tarafları kim?

Parlamentodaki bütün partilerin uzlaşması ile bu konu aşılır mı?

...

İstihbarat ne demek?

Ben istihbarat deyince bu denklemi kuranları, bu hesapları yapanları ortaya çıkarması gereken kurumları anlıyorum.