Özgürlük illüzyonu

Bruno Etienne, Ortadoğu uzmanlarından biri kabul ediliyor. Fransa'da Aix-en-Provence Üniversitesi'nde Siyasi ve Kültürel Antropoloji dersi veriyordu. İslam, siyaset bilimi ve Ortadoğu konularında pek çok eseri var. Etienne aynı zamanda Fransa eski cumhurbaşkanı François Mitterrand'ın İslami azınlıklar danışmanıydı. Etienne'in Fransa'da yayınlanan ve 11 Eylül'ü kıyamet hissiyatı ve fikriyatı temelinde tarihi bir bakış açısıyla açıklayan kitabı büyük yankı uyandırmıştı. Zeynep Arıkanlı, 11 Eylül'ün yıldönümünde kendisiyle bir mülakat yapmıştı. Bu mülakattan bazı paragraflar o tarihte gazetelerde yer buldu. "Osmanlı'nın köleleri bile bugünkü bireylerden daha özgürdü" şeklindeki açıklaması başlık olmuştu. 2009'da ölen Bruno Etienne'in, bu mülakatına rastladım. İlginç bulduğum tespitlerini size aktarmak istiyorum: * Çok açık bir kopuş yaşanıyor. Geleceğe yönelik hiçbir geçerli çözüm, alternatif önerisi yok. Hem laik hem de İslamcı proje İslam ve Arap dünyasında başarısızlığa uğradı. Türkler, Gülhane Hattı Hümayunu'ndan beri yani 150 yıldır bunu deniyor ama başarılı olamadılar. Osmanlı İmparatorluğu'nun nasıl paylaşıldığını, bu paylaşımın Osmanlı İmparatorluğu içinde hangi dinamiklere, değişimlere denk düştüğünü bilmeden, mesela bugünkü Filistin'i anlayamazsınız. -Sözünü ettiğiniz kopuşun Türkiye'nin bugün yaşadığı kimlik sorunlarının da temelinde yattığını mı düşünüyorsunuz?