İran’a özenen Irak hükümeti

İran’da devletin üst kademesindeki yetkililerin açıklamalarına göre benzin zammı üzerine başlayan isyan ve olaylar büyük ölçüde bastırıldı. Bunda devletin isyancılara karşı şiddeti sınırsız ve orantısız bir şekilde kullanmasının önemli rolü olduğu tahmin ediliyor. Tabii yönetimin olayların dış güçler tarafından yönlendirildiği teorilerine ABD’nin de açıklamalarıyla destek vermesi, bir bakıma İran yönetiminin bu konudaki iddialarını onaylayan bir tavır sergilemesi Tahran’ın işini kolaylaştırdı. 

İran’da resmi şiddetin sonuç verdiğini ve olayların bastırıldığını gören Irak hükümeti de Tahran’a özenerek şiddetin dozunu artıracağı mesajları verdi. Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi birkaç gün önce yaptığı açıklamada çıkarılan olayların fitne olduğunu, barışçıl bir tepkinin sergilenmediğini dile getirerek bu olaylara karşı daha katı davranacakları yönünde işaretler verdi. Bizim tahminimize göre onun böyle bir tavır sergilemesinde İran’daki resmi şiddetten sonuç alınmasının önemli etkisi vardı. Ama Irak Başbakanının gözden kaçırdığı bazı şeyler vardı.

Birinci olarak İran internet kullanımını tamamen engelledi. Ulusal medya organlarının olan bitenleri sadece resmi politikanın penceresinden yansıtmalarını istedi. Küresel medyanın da olayları yakından izlemesini engelledi. Yani bir bakıma perdeleri indirdi ve perdenin arkasında istediğini yaptı. Kimsenin olan bitenden doğru düzgün haberi bile olmadı. 

İkinci olarak İran daha önceki karışıklıklarda olduğu gibi bu olaylarda da komplo teorilerini yine devreye soktu. Olayları uluslararası güçlerin ve bazı bölge ülkelerinin yönlendirdiğini ileri sürdü. ABD ve İsrail’e ek olarak, son zamanlarda bir yakınlaşma içine girdiği Suudi Arabistan’ı da olayları yönlendirmekle suçladı. Elindeki medya organları vasıtasıyla da yoğun propaganda faaliyetleri yürüttü. 

Irak’taki şartlar ise aynı politikaları uygulamaya elverişli değildir. Irak ortamı aynen İran’daki gibi perdelerin indirilmesine ve perdenin arkasında şiddetin ölçüsüz bir şekilde kullanılmasına imkân vermez. Yapılanlar mutlaka kamuoyuna yansıyacaktır.