Lübnan’da hükümet kurulması

Lübnan’ın siyasi ve idarî yapısı dini ve etnik unsurlara göre şekillendirilmiştir. Bundan dolayı parlamentodaki sandalyeler belli dini ve etnik unsurlara, ülke nüfusundaki oranları esas alınarak tahsis edilmiştir. Bunun yanı sıra Anayasaya göre cumhurbaşkanının Maruni hıristiyanlardan, Başbakanın Sünni Müslümanlardan, Meclis Başkanı’nın da Şii Caferi Müslümanlardan olması gerekmektedir. Bununla birlikte bu makamlara seçilecek kişilerin belirlenmesinde yine çoğulculuk esas alınır. Örneğin cumhurbaşkanlığına sadece Maruni hıristiyan kökenliler aday olabilir. Fakat bir kişinin bu makama seçilebilmesi için Meclis’te salt çoğunluğun oyunu alması gerekir. 

Tabii mensubiyete bakılırken bir kimsenin ne kadar hıristiyan veya ne kadar Müslüman olduğuna değil ailesinin kastedilen kesime mensup olmasına bakılıyor. 

Geçtiğimiz dönemde uzun süre cumhurbaşkanlığı üzerinde bir ittifak sağlanamadığından cumhurbaşkanının belirlenmesi epey bir zaman aldı. En sonunda eski Genelkurmay Başkanı Mişel Avn üzerinde ittifak sağlandı. Cumhurbaşkanlığı krizi genel seçimlerin de zamanında yapılamamasına neden oldu. Bu yüzden Anayasaya göre beş yılda bir yapılması gereken genel seçimler ancak dokuz yıl aradan sonra 6 Mayıs 2018 tarihinde gerçekleştirilebildi. Seçimlerde her ikisi de Şii Caferi kesimi temsil eden Hizb ve Emel partilerinin kurduğu ittifak ile Maruni hıristiyanları temsil eden Lübnan Güçleri Partisi en fazla oy alan partiler oldu. Sünni kesime mensup bir aileden gelen Sa’d El-Hariri’nin liderliğindeki Müstakbel Partisi’nin oyları ise düştü. Bu yüzden Meclis’teki sandalye sayısı da 33’ten 21’e düştü. Fakat hem başbakanın Sünni kesimden olması gerektiği için hem de Hizb - Emel ittifakıyla, Lübnan Güçleri Partisi’nin elde ettikleri sandalye sayısı bir hükümet kurmaya yetmediği için biraz daha geniş tabanlı bir koalisyona ihtiyaç vardı. O yüzden bu partiler Sa’d El-Hariri liderliğindeki Müstakbel Partisi’yle koalisyon kurmak için pazarlık yapıyorlardı ve uzun bir süre belli bir formül üzerinde anlaşamadılar. Dolayısıyla seçimlerden sonra hükümetin kurulması işi dokuz aya yakın bir süre gecikti. 

Nihayet 31 Ocak 2019 Perşembe günü hükümet konusunda anlaşma sağlandığı açıklandı ve kurulan yeni hükümet ilan edildi. Hükümette başbakanlık makamı yine Müstakbel Partisi’nin lideri Sa’d El-Hariri’ye verildi. Buna ek olarak onun partisine beş bakanlık verildi. Bunların içinde İçişleri Bakanlığı ve İletişim Bakanlığı da yer alıyor. 

Hizb ve Emel partilerine üçer bakanlık verildi. Dolayısıyla bunların oluşturduğu ittifak altı bakanlık elde etti. Ayrıca Hizb’e yakın tavırlarıyla öne çıkan Sünni kökenli bir bağımsız milletvekiline de bakanlık verildi. Emel Partisi’ne verilen bakanlıklar arasında Maliye Bakanlığı da yer alıyor.