İşte YEP’in görünmeyen yüzü...

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak daha önce “orta vadeli program” olarak bildiğimiz “yeni ekonomi programı”nı açıkladı. OVP’lerde olduğu gibi yine üç yıllık hazırlanan program “dengelenme-disiplin- değişim” temalı.

Yeni programın detayları haber sayfalarımızda geniş bir şekilde yer alıyor. Biz biraz farklı bir yol izleyelim ve yeni programda öngörülen verilerden hareketle olabilecekleri ve olamayacakları sıralamaya çalışalım.

Yeni ekonomi programında en dikkat çekici ve gerçekçi tahminler bu yılın enflasyon, büyüme ve işsizlik verilerinde kendini gösteriyor.

Buna karşılık yine bu yıla ilişkin olmak üzere dolar kuru varsayımında, cari işlemler dengesi açığında ve bağlı olarak cari açığın GSYH’ye oranında gerçekleştirilmesi neredeyse olanaksız tahminlere yer verildiği gözleniyor.

Dolar 2018 ortalamasında 4.90’da kalabilir mi?

Yeni programa göre doların bu yılın ortalamasında 4.90 düzeyinde oluşması bekleniyor. Peki dolar hangi durumda yıl ortalamasında 4.90’da kalabilir, birlikte bakalım.

Bir kere 4.90 düzeyinde bir ortalamanın çok zor olduğunu kabul etmek durumundayız. Doların yılbaşından düne kadarki ortalaması 4.51 oldu. Eğer dolar yılın kalan yaklaşık üç buçuk aylık döneminde ortalama 5.86 düzeyinde oluşursa, yılın tümünü 4.90’dan kapatabiliriz.

Soru, kalan üç buçuk ayda dolar kuru ortalamasını 5.86’da tutup tutamayacağımız; daha doğrusu bu düzeye inip inemeyeceğimiz.

Dolar dün bu satırların yazıldığı öğleden sonra 6.30 dolayında salınmaktaydı. 6.30 nere, 5.86 nere! Dolayısıyla dolar için varsayılan 4.90’lık ortalama hiç gerçekleşebilir görünmüyor.

Doların 2018 yılı ortalamasının en geniş marjda ifade edersek 5 ile 5.20 arasında oluşabileceğini söyleyebiliriz. İki değerin ortalamasını alalım, 5.10’luk bir ortalamada GSYH 734 milyar, kişi başına gelir de 9 bin 30 dolar olacaktır.

Diyelim ki bu yılın son üç buçuk ayı için 5.86’lık ortalama tutturuldu. Peki gelecek yıl için varsayılan 5.60’lık ortalama dolar kuruna ne demeli! 2019’da 5.86 dolayında girecek ama yıl ortalamasını 5.60 yapacağız.

Hadi diyelim 5.60 da gerçekleşti. TÜFE’nin yüzde 15.9 artacağı 2019’da TL dolara karşı değer mi kazanacak yani!