Ekranda dizi saltanatı bitti!

Reytingin yüksek olduğu sezondan, daha az televizyon izlenen yaza geçerken, kanal yöneticileri ve dizi yapımcıları, eylülde başlayacak yeni yayın döneminin hazırlıklarına başlar. Ancak bu kez durum öyle değil. Çünkü televizyon dünyası büyük bir değişimin içine girdi. Özal’lı yıllarda birbiri ardına açılan entertianment, yani eğlence kanalları, yıllar içinde format değiştirdi. Prime time’daki müzik, eğlence, haber program, yarışma veya filmlerin yerini, dizi arkası dizi aldı. Maliyetler yükseldikçe, peş peşe iki diziyi kaldıramayan televizyonlar prime time’ı tek diziye teslim etti. Rekabet yüzünden fiyatlar yükseldikçe yükseldi.

Birkaç yıl öncesine kadar bölüm başına 20 bin TL civarındaki arkası yarınların bütçesi, 100 bin TL’ye, prime time dizilerinin maliyeti 800 bin TL’den başlayıp, 2.2 milyon TL’ye kadar çıktı. Sadece dizilere ayda 35-40 milyon TL ödeyen kanallar, en büyük gelir kalemi olan reklamlarla bu maliyeti bile karşılayamaz hale geldi. Kanal yöneticileri birlik olup, reklam fiyatlarını yükseltemedi. Mevcut seyircilerin bir kısmı ‘diğer kanallar’a kaydı.

TV dünyasında reklam geliri, alınan reytinge endeksli. Gelir, dizi giderlerine oranla artış göstermeyince deniz bitti!

Kanallar yayınladıkları dizileri ihraç ederek, gelir elde etmeye başladı. İki gelirle sadece dizi giderlerini bile karşılamakta zorlanan TV’ler için, personel ve diğer masraflar da işin içine girince, zarar kaçınılmaz oldu. Alice’de defalarca yazdım bu durumun sürdürülebilir olmadığını… Sonunda olması gereken oldu. Büyük kanalların yükselen maliyetleri önleme adına aldığı kararlar, ilk başta dizi yapımcılarını etkiledi.

Bundan böyle hiçbir kanal ‘Mehmed: Bir Cihan Fatihi’ benzeri yüksek maliyetli dizi yapamaz.

Yaz ekranını ellerindeki projeler ve yarışmalarla geçirecek olan kanallar, yeni yayın döneminde ‘dizi