Sicilya, Müslümanlar ve Rönesans

‘Don Vito Corleone’nin (The Godfather’ın kahramanı) ata toprakları olan Sicilya adası, Müslüman Doğu ile Hristiyan Batı’nın en enteresan karşılaşmalarından birine ev sahipliği yapmış bir yer. Ben kabaca bin yıl önce yaşanmış bu karşılaşmanın ve ardından yaşanan etkileşimin özellikle kültürel bağlamda iyi analiz edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Sizlere de kısaca bir çerçeve çizmek istiyorum.

Sicilya Ağlebi hanedanı tarafından 80 yıllık bir harekâtın sonunda 902 yılında fethedilir. Yeni yönetim yerli halk ile Müslümanlar arasında barışın hakim olması konusunda titizlik gösterir. Kendi idari müesseselerini Sicilya’ya da taşır Fatihler. Hristiyan halka her konuda geniş serbestlikler tanırlar. Vergiler hafifletilir. Çok zekice bir siyasetle özellikle kadın ve çocuklardan alınan vergiler asgari düzeye düşürülür. Bir süre önce savaşan iki halk arasında sosyal ve iktisadi ilişkiler hızlı bir şekilde gelişir.

****

Ne var ki adada Müslümanların egemenliği çok uzun sürmez. Normanlar bu stratejik adayı tekrar ele geçirirler. Fakat Müslüman idaresinde geçen sürenin bıraktığı güçlü etki hem Sicilya’da hem de Avrupa’da yüzyıllarca sürer.
Öncelikle Norman idaresi...