Cumhuriyet eğitimine Nobel

Mardin doğumlu olan ilk, orta, liseyi orada tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitiren bilim adamı Prof. Dr. Aziz Sancar, Nobel Kimya ödülünü alınca şunları söylemiş: 
- Bana çok güzel eğitim veren kendi memleketimdir. Olağanüstü tıp eğitimi verdi. 
Ve sonra eklemiş: 
- Ben bu ödülü memleketime, Cumhuriyet devriminin başlattığı eğitime borçluyum. 
Cumhuriyet Devrimi’nin eğitim hamlesine borçlu olduğumuz başka bir bilim insanının, Nermin Abadan Unat’ın yaşamöyküsü de çok ilginçtir. 
1921 yılında Türk zengin tüccar bir babadan ve Alman anneden doğan Nermin Abadan Unat babasının ölüp de Avrupa’da annesiyle yalnız kaldıktan sonra paraları da bitince, okulu bırakmaya mecbur olmuş. İşte o zaman, Almanca, Macarca, Fransızca bilen ama Türkçe bilmeyen Nermin, eğitimin bedava olduğu ve artık kızlara da okuma olanaklarının sağlandığı Atatürk Türkiyesi’ni seçmiş ve orada okumak için Macaristan’daki Türk Büyükelçiliği’ne başvurmuş.

***

Babadan Türk olan 14 yaşındaki Nermin’in Türkiye’yi vatan seçmesinin nedeni, Türkiye Cumhuriyeti’nin 1930’lu yıllarda sağladığı eğitim olanaklarıdır. 
Nermin, yanılmamıştır. İzmir’de kız lisesini, ardından İstanbul Hukuk Fakültesi’ni bitirecek, ilk kadın gazeteci, ardından da ünlü, uluslararası adı olan bir bilim kadını olacaktır. Kendi ulusal kimliğini kendi seçen Prof. Dr. Nermin Abadan Unat’ın olağanüstü yaşamı için öğrencisi Sedef Kabaş’ın yazdığı “Hayatını Seçen Kadın”adlı eseri tavsiye ederim.