Herkes topal ördek abicim!

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, karşısında olduğu İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye başkanları için “topal ördek” dedi.
Orijinali “lame duck” olan deyiş, ABD Başkanlık sistemi uygulamalarından geliyor. Cambridge Academy Content Dictionary’deki karşılığı şu:
Kendi yerine gelecek kişi de seçilmiş olduğundan, artık iktidarı kısıtlı olan seçilmiş kimse.
ABD’de başkanlar seçildikten iki ay sonra yemin edip görevlerine başladıklarından, bu süre içinde, Beyaz Saray’daki ikameti süren, ama günlük rutin konular dışında karar alamayan görevdeki başkanlara topal ördek deniyor. Deyim aynı zamanda, yetkileri kısıtlanmış unvanlıkişiler için de kullanılıyor. Önce Kılıçdaroğlu tarafından, Erdoğan için, daha sonra da, Erdoğan tarafından kaptırdığı İstanbul ve Ankara belediye başkanları için kullanılınca, “yetkileri kısıtlı, eli kolu bağlı kişi” anlamında bizim literatüre de girmiş oldu.
Sayın Cumhurbaşkanı da, Mansur Yavaş ile Ekrem İmamoğlu’na, partilerinin belediye meclisinde çoğunluğa sahip olamadıkları için topal ördek yakıştırmasını yaparken bunların belediye meclisinde tıkanıp, icraat yapamayacaklarını belirtmeyi amaçlıyordu.

***  Unvanları olup da yetkileri tırpanlanmış konumda olduklarından Yavaş ve İmamoğlu’na topal ördek yaftası yapıştıran Cumhurbaşkanı’nın yakıştırması karşısında rahmetli Güngör Uras’ın deyimiyle şu yanıt geliyor akla:
-Burası Türkiye, burada, Reis’in dışında herkes topal ördek, abicim!
Gerçekten de öyledir.
Burada Reis’in dışında herkesin yetkisi tırpanlanmıştır, herkesin Reis karşısında eli kolu...