Tam sayfa Goril fotoğrafı

Tam sayfa bir maymun fotoğrafı düşünün. Daha doğrusu goril. Göğüs plan. Yani gorilin göğüs hizasından başlayan ve başını kapsayan bir resim. Goril hafifçe dişlerini çıkarmış. O kadar.

Söz Gazetesi’nin 1988, 24 Ocak tarihli sayısının ekonomi sayfası. 

Söz Gazetesi, Ünlü Nokta Dergisi’nin sahibi Ercan Arıklı ile Sabah Gazetesi’nin sahibi Dinç Bilgin tarafından çıkarılmıştı. Şimdi basında olan bir çok ünlü gazeteci orada yer alıyordu. Şu kadarını söyleyeyim, sayfalarını Salih Memecan çiziyordu, Kültür-Sanat servisinin şefi Murathan Mungan’dı.  Ekonominin başında ise Mustafa Sönmez vardı. Şimdilerde gurme olan Mehmet abi, Mehmet Yaşin ise yazı işleri müdürüydü. Sadece 108 gün çıkabildi.

Neyse, Mustafa Sönmez yönetimindeki ekonomi servisi 24 Ocak kararlarını eleştirmek için böylesi bir yönteme başvurmuştu. Tabii ki büyük tartışma yaşandı.

İşte dün o ünlü 24 Ocak kararlarının 37’inci yıl dönümüydü. Bu kararların alındığı gün doğanlar şimdi 37 yaşında ve çoluğa çocuğa karışmış durumda. Hatırlayan yok. Dün, yazarlara göz gezdirdim kimse değinmemiş bile. Belli ki unutulmuş. Ama içinde yaşadığımız ekonomik iklim tamamiyle bu kararların mahsulü.

Başbakan Süleyman Demirel 1979 yılında Başbakanlık Müsteşarlığı’na getirdiği Turgut Özal’a ekonomik program hazırlama görevi vermişti. İşte hazırlanan bu program 24 Ocak 1980’de kamuoyuna açıklandı. Ve ondan sonra Türkiye bir daha hiç bir zaman aynı olmadı. Eleştireni vardır, destekleyeni. Kitap yazsan içinden çıkamazsın. 

Ama lehte veya aleyhte her iki görüşün de katıldığı kısmı, 24 Ocak kararlarının çok önemli olduğudur.

Bu kararlar kabaca, öncelikle  yüzde %32,7 oranında devalüasyon içeriyordu. Ve döviz kurlarının Merkez Bankası tarafından günlük olarak ilan edileceğini. Evet, bir zamanlar döviz fiyatları “ilan” edilirdi. Bu ondan da önceki zaman anlayacağınız.

Devletin ekonomideki payının küçültülmesini öngörüyordu. Üzerine tarım ürünlerinin destekleme alımları sınırlandırılmıştı. Bunun işçi ve çiftçilerde hoşnutsuzluk yaratacağı çok açıktı.