Yaftalamak çok kolay!

Hemen her köşede günlük politikaları okurken, biz, 10 Kasım münasebetiyle girilmeyen bir alana girdik: Masonluk... Mesele İttihatçılar ve Masonluk ilişkisine geldi.  Yahya Kemal'in İttihatçılar hakkındaki değerlendirmesini vermiştim. İçlerinde Masonlar da dâhil her kesim vardı ve hepsi de birlik içindeydi, demeye getiriyordu. 

Mustafa Kemal ve Enver Paşa'nın en büyük muarızı Dr. Rıza Nur önce İttihatçıydı. 1909'da Sinop mebusu olarak Meclis-i Mebusan'a girdi. Ama İttihat ve Tarakki Fırkası'yla arası açıldı. Profesörlüğü elinden alındı. Askerî doktordu; rütbesi kolağalığına indirildi.

Tabiî İttihatçıların en büyük düşmanı kesildi. Çok tartışılan Hayat ve Hatıratım'da İttihatçılar ve Masonluk arasında bağ kurar, ağır sözler eder:

"Masonluk Türklerce dinsizlik ve küfür sayılmıştır. Ve bunlara karşı halkta umûmî nefret ve kin vardı. Abdülhamit zamanında hükümet de bunların aleyhinde idi. O vakit İstanbul'da birkaç loca var idiyse de ekseriyetle ecnebi, Rum, Yahudi ve Ermenilerden mürekkepti. Türk­lerden pek azdı. Bunlar da kendilerini pek gizli tutarlar­dı. Bu localar vaktiyle Beşinci Murat'ı da mason yap­mıştı. Namına hâlâ İstanbul'da bir loca vardır. Talât, Rahmi ve arkadaşları Selanik'te İtalyan mason locasına girmişlerdi. Bunun da rehberi Yahudi Karaso [Emenuel Karasu] idi. Mason­luğu cemiyet efradı arasında neşretmişlerdi. Manastır­daki cemiyet reisleri ise Melâmiliği neşretmişlerdi. Bu­nun da reisi Miralay Sadık'tı.

Meşrutiyet ilan olununca Rahmi, Talât ve arkadaşla­rından çoğu İstanbul'a gelince derhal İstanbul'da mason lo­caları açtılar. Birçok Türkleri localara kaydettiler. Bun­ların mühim bir kısmı da dönmeler idi. İttihat ve Terak­ki cemiyeti demek mason locası demek oldu. İttihatçılar locaları kendilerine kuvvet ve âlet yaptılar." (Rıza Nur, Hayat ve Hatıratım, C. 1, s. 259-260).

Dönemin Türkçülerinin Masonluk hakkında ne düşündüklerini yazacağımı belirtmiştim.