Ense kökünü bir görelim beyfendi

Ense kelimesi nasıl oluşmuş, nasıl kurulmuş? Nasıl bir anlama geliyor Türkçede? “Ense kökü” diye bir tabir dilimizde yaygın. “Ense kökünü bir görelim” deriz birbirimize. “Ense tıraşı” diye bir tıraş da var… Fakat bu “ense kökünü görmek” derken kullandığımız “ense” kelimesinin kökünü görmeyi ne kadar denemişiz diye bir soru düştü içime. Kaynaklara baktığımda ense kelimesinin kökünün pek de irdelenmediğini gördüm. Tuncer Gülensoy’un sözlüğünde ense için “boynun arka tarafı” açıklaması yapılmış. Orta Asya’da Türk boyları ense kelimesini nasıl kullanıyor? Azeriler “ense” şeklinde kullanırken Özbeklerde de yine bizimkinin aynı kullanım görülüyor. Türkmenlerde başına bir “y” sesi geliyor “yense” şeklinde kullanılıyor kelimemiz. Uygurlar “yelke” şeklinde kullanıyorlar. Başkırtlar benzer bir şekilde “yilke” kelimesi ile ifade ediyorlar. Tatarlar ve Kırgızlar “cilke” ve “celke” kelimeleri ile ifade ediyorlar.